http://to.proste.info.pl/api.php?action=feedcontributions&user=Victor&feedformat=atomToProste - Wkład użytkownika [pl]2024-03-28T22:57:48ZWkład użytkownikaMediaWiki 1.24.1http://to.proste.info.pl/index.php?title=Preinstalowane_oprogramowanie&diff=3751Preinstalowane oprogramowanie2018-10-13T18:19:19Z<p>Victor: </p>
<hr />
<div>'''Preinstalowane oprogramowanie''' (ang. pre-installed software) – oprogramowanie (system operacyjny, program komputerowy, lub jedno i drugie) zainstalowane na dysku twardym fabrycznie nowego komputera i z licencją na tenże komputer.<br />
== Zalety ==<br />
<br />
* Nabycie komputera z preinstalowanym oprogramowaniem bywa bardziej opłacalne niż kupno sprzętu i oprogramowania osobno.<br />
* Preinstalacja oprogramowania jest wygodnym rozwiązaniem, ponieważ użytkownik nie musi samodzielnie instalować systemu operacyjnego, sterowników i programów użytkowych w nowo kupionym komputerze.<br />
<br />
== Wady ==<br />
Preinstalowane oprogramowanie posiada co najmniej jedno z wymienionych ograniczeń:<br />
<br />
* Nabywcy odbiera się prawo wyboru, jakiego oprogramowania chce On używać. W ramach umów producentów z dealerami, konsument musi kupić komputer z preinstalowanym oprogramowaniem, nawet jeśli sobie jego nie życzy. W rezultacie płacić za oprogramowanie preinstalowane, jak i inne, które zechce samodzielnie zainstalować.<br />
<br />
* Zgodnie z licencją oprogramowanie takie jest przypisane do urządzenia na którym zostało zainstalowane, i nie może zostać ono przeniesione na inne urządzenie.<br />
<br />
*Oprogramowanie takie może być pozbawione części funkcji, bądź ich użytkowanie może być ograniczone czasowo, dla zapoznania się z oprogramowaniem i kupnem jego pełnej wersji w przyszłości (patrz także: shareware, wersja demonstracyjna).<br />
<br />
* Do oprogramowania nie musi być dołączony nośnik umożliwiający jego przeinstalowanie. Zamiast tego producenci umieszczają pełną kopię systemu na ukrytej partycji lub dołączają oprogramowanie do samodzielnego zrobienia kopii bezpieczeństwa z możliwością nagrania jej na nośnik np. płytę DVD.<br />
<br />
* Oprogramowanie może mieć inne domyślne ustawiania systemowe, w odróżnieniu do wersji nie preinstalowanej (BOX).<br />
<br />
<br />
<br />
[https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Preinstalowane_oprogramowanie&oldid=49190716 Źródło po polskiemu]. <br />
<br />
<br />
[[Kategoria:Systemy operacyjne]]</div>Victorhttp://to.proste.info.pl/index.php?title=Preinstalowane_oprogramowanie&diff=3750Preinstalowane oprogramowanie2018-10-13T17:52:11Z<p>Victor: Utworzono nową stronę "Preinstalowane oprogramowanie (ang. pre-installed software) – oprogramowanie (system operacyjny, program komputerowy, lub jedno i drugie) zainstalowane na dysku twardy..."</p>
<hr />
<div>Preinstalowane oprogramowanie (ang. pre-installed software) – oprogramowanie (system operacyjny, program komputerowy, lub jedno i drugie) zainstalowane na dysku twardym fabrycznie nowego komputera i z licencją na tenże komputer.<br />
== Zalety ==<br />
<br />
* Nabycie komputera z preinstalowanym oprogramowaniem bywa bardziej opłacalne niż kupno sprzętu i oprogramowania osobno.<br />
* Preinstalacja oprogramowania jest wygodnym rozwiązaniem, ponieważ użytkownik nie musi samodzielnie instalować systemu operacyjnego, sterowników i programów użytkowych w nowo kupionym komputerze.<br />
<br />
== Wady ==<br />
Preinstalowane oprogramowanie posiada co najmniej jedno z wymienionych ograniczeń:<br />
<br />
* Nabywcy odbiera się prawo wyboru, jakiego oprogramowania chce On używać. W ramach umów producentów z dealerami, konsument musi kupić komputer z preinstalowanym oprogramowaniem, nawet jeśli sobie jego nie życzy. W rezultacie płacić za oprogramowanie preinstalowane, jak i inne, które zechce samodzielnie zainstalować.<br />
<br />
* Zgodnie z licencją oprogramowanie takie jest przypisane do urządzenia na którym zostało zainstalowane, i nie może zostać ono przeniesione na inne urządzenie.<br />
<br />
*Oprogramowanie takie może być pozbawione części funkcji, bądź ich użytkowanie może być ograniczone czasowo, dla zapoznania się z oprogramowaniem i kupnem jego pełnej wersji w przyszłości (patrz także: shareware, wersja demonstracyjna).<br />
<br />
* Do oprogramowania nie musi być dołączony nośnik umożliwiający jego przeinstalowanie. Zamiast tego producenci umieszczają pełną kopię systemu na ukrytej partycji lub dołączają oprogramowanie do samodzielnego zrobienia kopii bezpieczeństwa z możliwością nagrania jej na nośnik np. płytę DVD.<br />
<br />
* Oprogramowanie może mieć inne domyślne ustawiania systemowe, w odróżnieniu do wersji nie preinstalowanej (BOX).</div>Victorhttp://to.proste.info.pl/index.php?title=GUI&diff=3749GUI2017-04-15T14:41:20Z<p>Victor: Utworzono nową stronę "'''GUI''' Plik:Strona w przygotowaniu.png Kategoria:Uzupełnić"</p>
<hr />
<div>'''GUI'''<br />
<br />
[[Plik:Strona w przygotowaniu.png]]<br />
<br />
[[Kategoria:Uzupełnić]]</div>Victorhttp://to.proste.info.pl/index.php?title=Shareware&diff=3748Shareware2017-04-15T12:31:39Z<p>Victor: Zabezpieczył(a) „Shareware” ([edytowanie=Dozwolone tylko dla administratorów] (na zawsze) [przenoszenie=Dozwolone tylko dla administratorów] (na zawsze))</p>
<hr />
<div>'''Shareware''' – rodzaj bezpłatnie rozpowszechnianego zamkniętego oprogramowania, którego kopiami wolno się dzielić, jednak korzystanie z jego pełnej funkcjonalności wymaga wniesienia określonych opłat lub zakupu licencji.<br />
<br />
<br />
== Rodzaje modeli licencjonowania Shareware ==<br />
Oprogramowanie typu shareware jest udostępniane w oparciu o kilka różnych modeli licencji, ich cechą wspólną jest zachęcenie użytkownika, w różnorodny sposób, do wniesienia opłaty za jego użytkowanie:<br />
<br />
=== Adware ===<br />
Oprogramowanie, którego użytkowanie wymaga wyrażenia zgody na emisję reklam. Wykupienie pełnej licencji wyłącza reklamy.<br />
<br />
=== Demoware ===<br />
Oprogramowanie dostarczane w wersji demonstracyjnej - umożliwiającej zapoznanie się z nim bez wnoszenia opłat, ale nie w pełni funkcjonalne; dzieli się je dalej na dwie grupy:<br />
* '''crippleware''' - funkcjonalność jest ograniczona do tego stopnia, że jest praktycznie bezużyteczne ale pozwala zapoznać się z jego interfejsem i podstawowymi funkcjami. Wyłączenie ograniczeń wymaga wykupienia pełnej licencji.<br />
<br />
* '''trialware''' - w pełni lub prawie funkcjonalne ale w ograniczonym przedziale czasowym lub liczbą uruchomień. Po okresie testowym, o ile nie zostanie wykupiona pełna licencja, oprogramowanie przechodzi w tryb crippleware, freemium, jest całkowicie blokowane lub zostaje automatycznie odinstalowane.<br />
<br />
=== Donationware ===<br />
Oprogramowanie, którego można używać swobodnie bezpłatne, ale w momencie instalacji, aktualizacji lub okresowo emituje prośby o wniesienie dobrowolnego datku dla twórców programu lub na określony cel społeczny.<br />
<br />
=== Nagware ===<br />
Oprogramowanie, które okresowo lub przy każdym uruchomieniu, czy w czasie pracy emituje uciążliwe ponaglenia wymuszając wniesienie opłaty za użytkowanie programu. Wniesienie opłaty wyłącza emisję ponagleń na czas wykupienia licencji.<br />
<br />
=== Freemium ===<br />
Oprogramowanie oferujące bezpłatnie ograniczony zakres użyteczności na czas nieokreślony, natomiast dostęp do funkcji bardziej zaawansowanych wymaga wykupienia pełnej licencji.<br />
<br />
[[Kategoria:Licencje oprogramowania]]</div>Victorhttp://to.proste.info.pl/index.php?title=Shareware&diff=3747Shareware2017-04-15T12:30:29Z<p>Victor: Utworzono nową stronę "'''Shareware''' – rodzaj bezpłatnie rozpowszechnianego zamkniętego oprogramowania, którego kopiami wolno się dzielić, jednak korzystanie z jego pełnej funkcjonal..."</p>
<hr />
<div>'''Shareware''' – rodzaj bezpłatnie rozpowszechnianego zamkniętego oprogramowania, którego kopiami wolno się dzielić, jednak korzystanie z jego pełnej funkcjonalności wymaga wniesienia określonych opłat lub zakupu licencji.<br />
<br />
<br />
== Rodzaje modeli licencjonowania Shareware ==<br />
Oprogramowanie typu shareware jest udostępniane w oparciu o kilka różnych modeli licencji, ich cechą wspólną jest zachęcenie użytkownika, w różnorodny sposób, do wniesienia opłaty za jego użytkowanie:<br />
<br />
=== Adware ===<br />
Oprogramowanie, którego użytkowanie wymaga wyrażenia zgody na emisję reklam. Wykupienie pełnej licencji wyłącza reklamy.<br />
<br />
=== Demoware ===<br />
Oprogramowanie dostarczane w wersji demonstracyjnej - umożliwiającej zapoznanie się z nim bez wnoszenia opłat, ale nie w pełni funkcjonalne; dzieli się je dalej na dwie grupy:<br />
* '''crippleware''' - funkcjonalność jest ograniczona do tego stopnia, że jest praktycznie bezużyteczne ale pozwala zapoznać się z jego interfejsem i podstawowymi funkcjami. Wyłączenie ograniczeń wymaga wykupienia pełnej licencji.<br />
<br />
* '''trialware''' - w pełni lub prawie funkcjonalne ale w ograniczonym przedziale czasowym lub liczbą uruchomień. Po okresie testowym, o ile nie zostanie wykupiona pełna licencja, oprogramowanie przechodzi w tryb crippleware, freemium, jest całkowicie blokowane lub zostaje automatycznie odinstalowane.<br />
<br />
=== Donationware ===<br />
Oprogramowanie, którego można używać swobodnie bezpłatne, ale w momencie instalacji, aktualizacji lub okresowo emituje prośby o wniesienie dobrowolnego datku dla twórców programu lub na określony cel społeczny.<br />
<br />
=== Nagware ===<br />
Oprogramowanie, które okresowo lub przy każdym uruchomieniu, czy w czasie pracy emituje uciążliwe ponaglenia wymuszając wniesienie opłaty za użytkowanie programu. Wniesienie opłaty wyłącza emisję ponagleń na czas wykupienia licencji.<br />
<br />
=== Freemium ===<br />
Oprogramowanie oferujące bezpłatnie ograniczony zakres użyteczności na czas nieokreślony, natomiast dostęp do funkcji bardziej zaawansowanych wymaga wykupienia pełnej licencji.<br />
<br />
[[Kategoria:Licencje oprogramowania]]</div>Victorhttp://to.proste.info.pl/index.php?title=ISO_(obraz)&diff=3746ISO (obraz)2017-04-15T10:57:31Z<p>Victor: Zabezpieczył(a) „ISO (obraz)” ([edytowanie=Dozwolone tylko dla administratorów] (na zawsze) [przenoszenie=Dozwolone tylko dla administratorów] (na zawsze))</p>
<hr />
<div>'''Obraz ISO''' – format zapisu danych z dysków optycznych i dyskietek. Korzysta z międzynarodowych standardów zapisu danych na płytach CD/DVD - ISO 9660 - stąd też zaczerpnięta została jego nazwa.<br />
<br />
== Specyfikacja ==<br />
Obraz '''ISO''' zawiera wszystkie dane z archiwizowanego nośnika CD/DVD/FDD: strukturę katalogów, pliki, [[Plik#Atrybuty_pliku | atrybuty]], także kod rozruchowy boot sektora. ISO łącząc pliki w jeden spójny format stanowi niezależne archiwum danych (jak [[ZIP]] lub [[RAR]]) za tą różnicą, że przechowuje je w nieskompresowanej postaci. Skompresowany obraz ISO, to ISZ.<br />
<br />
Niezawodności formatu oraz łatwości jego użycia czynią go najpopularniejszą formą rozpowszechniania dużej ilości danych przez Internet.<br />
<br />
== Zastosowania ==<br />
* Plikiem obrazu przechowywanym na dysku twardym można emulować napęd z daną płytą - tak jakby fizyczny nośnik był w napędzie. - Zmniejsza to zużycie napędu i fizycznego nośnika CD/DVD.<br />
* Obraz ISO/ISZ ułatwia wymianę dużej ilości plików w sieci. W ten sposób rozprowadza się np. dystrybucje systemu operacyjnego Linux.<br />
* Łatwość użycia sektora rozruchowego. - Popularne programy do tworzenia obrazów ISO pozwalają wyodrębniać lub dodawać kody rozruchowe boot sektora.<br />
<br />
== Popularne programy do tworzenia obrazów ISO ==<br />
* MagicISO<br />
* UltraISO</div>Victorhttp://to.proste.info.pl/index.php?title=ISO_(obraz)&diff=3745ISO (obraz)2017-04-15T10:57:14Z<p>Victor: </p>
<hr />
<div>'''Obraz ISO''' – format zapisu danych z dysków optycznych i dyskietek. Korzysta z międzynarodowych standardów zapisu danych na płytach CD/DVD - ISO 9660 - stąd też zaczerpnięta została jego nazwa.<br />
<br />
== Specyfikacja ==<br />
Obraz '''ISO''' zawiera wszystkie dane z archiwizowanego nośnika CD/DVD/FDD: strukturę katalogów, pliki, [[Plik#Atrybuty_pliku | atrybuty]], także kod rozruchowy boot sektora. ISO łącząc pliki w jeden spójny format stanowi niezależne archiwum danych (jak [[ZIP]] lub [[RAR]]) za tą różnicą, że przechowuje je w nieskompresowanej postaci. Skompresowany obraz ISO, to ISZ.<br />
<br />
Niezawodności formatu oraz łatwości jego użycia czynią go najpopularniejszą formą rozpowszechniania dużej ilości danych przez Internet.<br />
<br />
== Zastosowania ==<br />
* Plikiem obrazu przechowywanym na dysku twardym można emulować napęd z daną płytą - tak jakby fizyczny nośnik był w napędzie. - Zmniejsza to zużycie napędu i fizycznego nośnika CD/DVD.<br />
* Obraz ISO/ISZ ułatwia wymianę dużej ilości plików w sieci. W ten sposób rozprowadza się np. dystrybucje systemu operacyjnego Linux.<br />
* Łatwość użycia sektora rozruchowego. - Popularne programy do tworzenia obrazów ISO pozwalają wyodrębniać lub dodawać kody rozruchowe boot sektora.<br />
<br />
== Popularne programy do tworzenia obrazów ISO ==<br />
* MagicISO<br />
* UltraISO</div>Victorhttp://to.proste.info.pl/index.php?title=ISO_(obraz)&diff=3744ISO (obraz)2017-04-15T10:15:34Z<p>Victor: Utworzono nową stronę "'''Obraz ISO''' – format zapisu danych z dysków optycznych i dyskietek. Korzysta z międzynarodowych standardów zapisu danych na płytach CD/DVD - ISO 9660 - stąd t..."</p>
<hr />
<div>'''Obraz ISO''' – format zapisu danych z dysków optycznych i dyskietek. Korzysta z międzynarodowych standardów zapisu danych na płytach CD/DVD - ISO 9660 - stąd też zaczerpnięta została jego nazwa.<br />
<br />
== Specyfikacja ==<br />
Obraz '''ISO''' zawiera wszystkie dane z archiwizowanego nośnika CD/DVD/FDD: strukturę katalogów, pliki, [[Plik#Atrybuty_pliku | atrybuty]], także kod rozruchowy boot sektora. ISO łącząc pliki w jeden spójny format stanowi niezależne archiwum danych (jak [[ZIP]] lub [[RAR]]) za tą różnicą, że przechowuje je w nieskompresowanej postaci. Skompresowany obraz ISO, to ISZ.<br />
<br />
Niezawodności formatu oraz łatwości jego użycia czynią go najpopularniejszą formą rozpowszechniania dużej ilości danych przez Internet.<br />
<br />
== Zastosowania ==<br />
* Plikiem obrazu przechowywanym na dysku twardym można emulować napęd z daną płytą - tak jakby fizyczny nośnik był w napędzie. - Zmniejsza to zużycie napędu i fizycznego nośnika CD/DVD.<br />
* Obraz ISO/ISZ ułatwia wymianę dużej ilości plików w sieci. W ten sposób rozprowadza się np. dystrybucje systemu operacyjnego Linux.<br />
* Łatwość użycia sektora rozruchowego. - Popularne programy do tworzenia obrazów ISO pozwalają wyodrębniać lub dodawać kody rozruchowe boot sektora.<br />
<br />
== Popularne programy do tworzenia obrazów ISO ==<br />
* UltraISO</div>Victorhttp://to.proste.info.pl/index.php?title=Plik_ISO&diff=3743Plik ISO2017-04-15T09:25:17Z<p>Victor: Przekierowanie do ISO (obraz)</p>
<hr />
<div>#REDIRECT[[ISO (obraz)]]<br />
<br />
[[kategoria:Przekierowanie]]</div>Victorhttp://to.proste.info.pl/index.php?title=Plik_ISO&diff=3742Plik ISO2017-04-15T09:24:29Z<p>Victor: Zabezpieczył(a) „Plik ISO” ([edytowanie=Dozwolone tylko dla administratorów] (na zawsze) [przenoszenie=Dozwolone tylko dla administratorów] (na zawsze))</p>
<hr />
<div>#REDIRECT[[ISO]]<br />
<br />
[[kategoria:Przekierowanie]]</div>Victorhttp://to.proste.info.pl/index.php?title=Plik_ISO&diff=3741Plik ISO2017-04-15T09:24:10Z<p>Victor: Przekierowanie do ISO</p>
<hr />
<div>#REDIRECT[[ISO]]<br />
<br />
[[kategoria:Przekierowanie]]</div>Victorhttp://to.proste.info.pl/index.php?title=GNU&diff=3740GNU2017-04-14T19:56:54Z<p>Victor: Zabezpieczył(a) „GNU” ([edytowanie=Dozwolone tylko dla administratorów] (na zawsze) [przenoszenie=Dozwolone tylko dla administratorów] (na zawsze))</p>
<hr />
<div>'''GNU''' (rekurencyjny akronim od ang. ''GNU’s not Unix'', GNU) – uniksopodobny system operacyjny złożony wyłącznie z wolnego oprogramowania znany też jako '''Projekt GNU'''. GNU zapoczątkowany został przez [https://pl.wikipedia.org/wiki/Richard_Stallman Richarda Stallmana] i był pierwszym projektem [https://pl.wikipedia.org/wiki/Free_Software_Foundation Free Software Foundation] (FSF).<br />
<br />
Programy wydawane w ramach projektu bywają nazywane '''pakietami GNU''' lub '''programami GNU'''. Podstawowe składniki systemu to:<br />
* zestaw kompilatorów GNU Compiler Collection (GCC), <br />
* narzędzia programistyczne GNU Binary Utilities (binutils), <br />
* powłoka bash, <br />
* biblioteka standardowych funkcji języka C GNU C Library (glibc),<br />
* narzędzia GNU Coreutils (coreutils).<br />
<br />
Pomimo tego, że większość elementów systemu została już dawno skompletowana i jest w powszechnym użyciu od ponad dziesięciu lat, to oficjalne jądro GNU - Hurd jest niekompletne i nie wszystkie elementy mogą z nim współpracować. Z tego powodu większość użytkowników systemu GNU używa jądra Linux, które, jako Linux-libre, jest również częścią tego systemu. GNU oficjalnie zawiera zewnętrzne oprogramowanie, jak np. implementację X.Org dla X Window System czy system profesjonalnego składu drukarskiego TeX. Wiele programów GNU zostało dodatkowo przeniesionych na inne systemy operacyjne, jak np. Microsoft Windows, Solaris, Mac OS czy różnorakie warianty systemu BSD.<br />
<br />
Specjalnie na użytek Projektu GNU napisano licencje GNU General Public License ([[GPL]]), GNU Lesser General Public License (LGPL) i GNU Free Documentation License (GFDL), obecnie używane także przez wiele projektów z nim niezwiązanych.<br />
<br />
== Historia GNU ==<br />
Projekt systemu GNU został publicznie ogłoszony 27 września 1983 roku przez Richarda Stallmana na grupach dyskusyjnych net.unix-wizards i net.usoft. Rozwój oprogramowania zaczął się 5 stycznia 1984 roku, gdy Stallman zakończył pracę na Massachusetts Institute of Technology; miało to uniemożliwić uczelni wtrącanie się w udostępnianie GNU na zasadach wolnego oprogramowania oraz roszczenie sobie do niego praw autorskich. Według Stallmana nazwa systemu zainspirowana została przez różnorodne gry słowne, w tym m.in. piosenkę The GNU.<br />
<br />
Zamierzeniem Stallmana było stworzenie w pełni wolnego systemu operacyjnego. Chciał on zapewnić użytkownikom komputerów swobodę – taką jaką mieli oni w latach 60. i 70. XX wieku: możliwość analizowania kodu źródłowego oprogramowania, którego używają, swobodę dzielenia się oprogramowaniem z innymi osobami, możliwość zmiany zachowania oprogramowania oraz swobodę publikowania zmodyfikowanych wersji oprogramowania. Filozofia ta została opublikowana w marcu 1985 roku jako Manifest GNU i posłużyła w późniejszym czasie do stworzenia Definicji Wolnego Oprogramowania.<br />
<br />
Duża część potrzebnego oprogramowania musiała być stworzona od podstaw; używano do tego już istniejących wolnych składników systemu, jak np. TeX-a czy X Window System. W październiku 1985 roku Stallman założył Fundację Wolnego Oprogramowania. W późnych latach 80. i 90. opłacała ona programistów piszących oprogramowanie dla GNU.<br />
<br />
Większość GNU napisana została przez wolontariuszy w ich wolnym czasie; niektórzy z nich opłacani byli przez różnorodne przedsiębiorstwa, instytucje i organizacje non-profit.<br />
<br />
Doświadczenia Richarda Stallmana z Incompatible Timesharing System (ITS), wczesnym systemem operacyjnym napisanym w asemblerze, który stał się przestarzały z powodu braku kontynuacji prac nad komputerami PDP-10, doprowadziły do decyzji, że system GNU musiał być przenośny. Zdecydowano także, że ma być jak najbardziej zgodny z Uniksem.<br />
<br />
Z biegiem czasu w rozwój GNU zaczęły angażować się prywatne przedsiębiorstwa, sprzedające oprogramowanie GNU i zapewniające dla niego komercyjne wsparcie techniczne. Najbardziej znaną taką firmą było Cygnus Solutions, obecnie część Red Hata.<br />
<br />
== Budowa i realizacja ==<br />
W roku 1990 system GNU posiadał już edytor tekstu ([[Emacs]]), [[kompilator]] ([[GCC]]) oraz większość podstawowych bibliotek i narzędzi standardowej dystrybucji Uniksa. Jako że głównym założeniem było stworzenie w pełni wolnego systemu operacyjnego, a nie napisanie go zupełnie od nowa, starano się używać wolnego oprogramowania wszędzie, gdzie było to możliwe. W latach 80. nie było go zbyt wiele; skorzystano więc z okienkowego systemu graficznego X Window System, systemu profesjonalnego składu drukarskiego TeX i mikrojądra Mach i włączono je do GNU.<br />
<br />
Najważniejszym brakującym składnikiem GNU było jądro. W Manifeście GNU Stallman wspominał, że „istnieje znajdujące się w początkowym stadium rozwoju jądro, ale jeszcze brakuje mu wiele, aby emulować Uniksa”. Odnosił się on do jądra systemu TRIX, którego autorzy zdecydowali udostępnić je na zasadach wolnego oprogramowania i które było zgodne z 7. wersją Uniksa. Prace nad modyfikacją tego jądra rozpoczęły się w grudniu 1986 roku. Ostatecznie zdecydowano się jednak porzucić je ze względu na małą użyteczność i fakt działania wyłącznie na „rzadkiej, drogiej 68000”, co w przyszłości wymusiłoby dodatkowe prace nad przeniesieniem go na inne architektury, zanim mogłoby być uruchomione.<br />
<br />
Początkowym planem Projektu GNU była adaptacja jądra systemu BSD 4.4-Lite. Ze względu na brak współpracy ze strony programistów z Berkeley, Richard Stallman od roku 1988 rozważał użycie jądra Mach zamiast jądra BSD 4.4-Lite, jednak na jego udostępnienie na zasadach wolnego oprogramowania trzeba było poczekać aż do roku 1990; w tym czasie programiści nad nim pracujący starali się usunąć z niego kod objęty prawami autorskimi AT&T. Budowa jądra miała być największą różnicą pomiędzy GNU a „tradycyjnym” Uniksem. Jądro GNU miało być wielowątkowym mikrojądrem i miało składać się z zestawu programów nazywanych serwerami, które miały oferować taką samą funkcjonalność jak tradycyjne jądro Uniksa.<br />
<br />
Ponieważ Mach zapewniał jedynie niskopoziomową funkcjonalność jądra, Projekt GNU zmuszony był do stworzenia wysokopoziomowych części jądra jako zbioru programów użytkownika. Początkowo zbiór ten miał nazwany być Alix na cześć ówczesnej partnerki Richarda Stallmana, ale Thomas Bushnell, główny twórca jądra GNU, preferował nazwę Hurd. Nazwą Alix nazwana została część jądra przechwytująca, obsługująca i wysyłająca komunikaty systemowe do serwerów Hurda, ostatecznie – po tym, jak biblioteka C mogła wysyłać komunikaty bezpośrednio do serwerów – porzucona. Od początku lat 90. rozwój Hurda został gwałtownie zahamowany przez pojawiające się problemy techniczne. Richard Stallman wspominał o tym 9 marca 2006 roku w Zagrzebiu:<br />
<br />
:Uruchomienie jądra zajęło nam wiele, wiele lat, a mimo tego ciągle nie działa ono dobrze. Wygląda na to, że możemy mieć zasadnicze problemy z jego budową, z czego nikt nie zdawał sobie sprawy w roku 1990.<br />
<br />
Pomimo optymistycznego ogłoszenia Stallmana w roku 2002 poprzedzającego wydanie GNU/Hurda, potrzebny jest dalszy rozwój i budowa jądra. Najnowszą wersją Hurda jest wersja 0.2. Jądro jest odpowiednie dla niekrytycznych aplikacji. Od roku 2005 rozwój Hurda uległ spowolnieniu, jednak stał się on oficjalnym jądrem systemu GNU. W ramach Projektu GNU istnieje także projekt mający na celu przeniesienie systemu GNU na jądra FreeBSD, NetBSD i OpenSolarisa.<br />
<br />
Od czasu wprowadzenia jądra Linux do szerszego obiegu stało się ono najczęściej używanym jądrem dla oprogramowania GNU. Projekt GNU ukuł dla tego typu systemów określenie GNU/Linux.<br />
<br />
== Prawa autorskie, licencje i zarządzanie ==<br />
Projekt GNU sugeruje, aby autorzy pakietów GNU podpisali deklarację przeniesienia praw autorskich na Free Software Foundation, aczkolwiek nie jest to wymagane: wyjątki uczyniono m.in. dla MULE i dużej części GNOME. Większość pakietów GNU objęta jest licencją GNU GPL, część udostępniona jest na zasadach GNU LGPL, a część używa innych licencji wolnego oprogramowania.<br />
<br />
Posiadanie praw autorskich do oprogramowania umożliwia FSF sprawniejsze egzekwowanie wymagań licencji oraz – w razie potrzeby – jej zmianę.<br />
<br />
Zasadą w prawie autorskim jest, iż z utworu może korzystać lub nim rozporządzać tylko osoba uprawniona: najczęściej sam twórca, osoba, która nabyła określone prawa majątkowe lub osoba, na rzecz której ustanowiona została licencja. W tym celu Free Software Foundation napisała licencję dla oprogramowania GNU, która zezwalała użytkownikom na jego kopiowanie i dystrybucję. Przez większość lat 80. XX wieku każdy pakiet GNU miał swoją własną licencję, jak np. Powszechna Licencja Publiczna Emacsa (ang. Emacs General Public License), Powszechna Licencja Publiczna GCC (ang. GCC General Public License) itp. W roku 1989 FSF opublikowała licencję, którą objęte mogło zostać całe ich oprogramowanie oraz której używać mogły niezwiązane z GNU projekty: Powszechną Licencję Publiczną GNU (ang. GNU General Public License).<br />
<br />
Licencja ta jest obecnie najczęściej używaną licencją wolnego oprogramowania; objętych nią jest większość programów GNU, a także spora ilość programów niebędących jego częścią. Zezwala ona wszystkim użytkownikom oprogramowania nią objętego uruchamiać, kopiować, modyfikować i rozprowadzać je, zabraniając jednocześnie nakładania na rozprowadzane kopie (lub zmodyfikowane wersje) dodatkowych obostrzeń. System taki nazywany jest copyleft (ang. lewo autorskie).<br />
<br />
W roku 1991 światło dzienne ujrzała licencja GNU Lesser General Public License (LGPL), napisana dla niektórych bibliotek wchodzących w skład GNU. W tym samym roku ukazała się 2 wersja GNU GPL. GNU Free Documentation License (FDL), licencja wolnej dokumentacji, opublikowana została w roku 2000. 29 czerwca 2007 ukazały się 3. wersje licencji GNU GPL i LGPL, lepiej dopasowujące licencje do warunków międzynarodowych i zapewniające ochronę użytkownikom, których sprzęt komputerowy ogranicza możliwość zmiany oprogramowania, co łamie wolność nr 1 Definicji Wolnego Oprogramowania.<br />
<br />
== Oprogramowanie ==<br />
Wiele programów GNU zostało przeniesionych na inne systemy operacyjne, w tym różne zamknięte platformy, jak np. Microsoft Windows czy Mac OS X. Bywają one instalowane w zamkniętych wariantach Uniksa jako zamienniki dla oryginalnych narzędzi producenta. W przypadku testów bywają uznawane za bardziej niezawodne niż ich zamknięte Uniksowe odpowiedniki.<br />
<br />
Niektóre przykłady oprogramowania powstałego w ramach projektu GNU (uszeregowane alfabetycznie):<br />
* bash – powłoka<br />
* GNU Debugger – debugger dla języków C, C++, Fortran, Ada i FreeBASIC<br />
* GNU Emacs – rozbudowany edytor tekstu<br />
* GIMP – program do obróbki grafiki rastrowej<br />
* Gnash – odtwarzacz i plugin dla formatu SWF<br />
* GNOME – graficzne środowisko użytkownika dla X Window System<br />
* GNU Classpath – zestaw bibliotek dla języka Java<br />
* GNU Compiler Collection – zestaw kompilatorów<br />
* GNU gettext – infrastruktura do tworzenia „wielojęzycznych” programów<br />
* GNU [[GRUB]] – program rozruchowy<br />
* GNU Hurd – zestaw serwerów mikrojądra pełniący tę samą funkcję, co tradycyjne jądro Uniksa<br />
* GNU libc – biblioteka standardowych funkcji języka C, stanowiąca pomost między systemem operacyjnym a aplikacjami<br />
* GNUnet – niezależna i zdecentralizowana infrastruktura dla bezpiecznych sieci typu P2P<br />
* GNU Octave – środowisko obliczeń oraz język programowania przeznaczony dla prowadzania obliczeń numerycznych<br />
* GNU Scientific Library – zaawansowana biblioteka funkcji obliczeniowych i naukowych<br />
* GNU Screen – menedżer ekranów<br />
* [[gzip]] – biblioteka i program przeznaczony do bezstratnej kompresji danych<br />
Na dzień 20 sierpnia 2007 na oficjalnej stronie rozwojowej GNU znajdowało się 328 pakietów GNU.<br />
<br />
== Dystrybucje GNU ==<br />
System GNU (używający Hurda jako jądra) może być wypróbowany przy użyciu LiveCD. Do dystrybucji GNU należą m.in.:<br />
<br />
* ArchHurd<br />
* Bee GNU/Hurd<br />
* Debian GNU/Hurd<br />
<br />
Źródło [https://pl.wikipedia.org/wiki/GNU Wikipedia]<br />
<br />
[[Kategoria:GNU]]</div>Victorhttp://to.proste.info.pl/index.php?title=GNU&diff=3739GNU2017-04-14T19:56:27Z<p>Victor: </p>
<hr />
<div>'''GNU''' (rekurencyjny akronim od ang. ''GNU’s not Unix'', GNU) – uniksopodobny system operacyjny złożony wyłącznie z wolnego oprogramowania znany też jako '''Projekt GNU'''. GNU zapoczątkowany został przez [https://pl.wikipedia.org/wiki/Richard_Stallman Richarda Stallmana] i był pierwszym projektem [https://pl.wikipedia.org/wiki/Free_Software_Foundation Free Software Foundation] (FSF).<br />
<br />
Programy wydawane w ramach projektu bywają nazywane '''pakietami GNU''' lub '''programami GNU'''. Podstawowe składniki systemu to:<br />
* zestaw kompilatorów GNU Compiler Collection (GCC), <br />
* narzędzia programistyczne GNU Binary Utilities (binutils), <br />
* powłoka bash, <br />
* biblioteka standardowych funkcji języka C GNU C Library (glibc),<br />
* narzędzia GNU Coreutils (coreutils).<br />
<br />
Pomimo tego, że większość elementów systemu została już dawno skompletowana i jest w powszechnym użyciu od ponad dziesięciu lat, to oficjalne jądro GNU - Hurd jest niekompletne i nie wszystkie elementy mogą z nim współpracować. Z tego powodu większość użytkowników systemu GNU używa jądra Linux, które, jako Linux-libre, jest również częścią tego systemu. GNU oficjalnie zawiera zewnętrzne oprogramowanie, jak np. implementację X.Org dla X Window System czy system profesjonalnego składu drukarskiego TeX. Wiele programów GNU zostało dodatkowo przeniesionych na inne systemy operacyjne, jak np. Microsoft Windows, Solaris, Mac OS czy różnorakie warianty systemu BSD.<br />
<br />
Specjalnie na użytek Projektu GNU napisano licencje GNU General Public License ([[GPL]]), GNU Lesser General Public License (LGPL) i GNU Free Documentation License (GFDL), obecnie używane także przez wiele projektów z nim niezwiązanych.<br />
<br />
== Historia GNU ==<br />
Projekt systemu GNU został publicznie ogłoszony 27 września 1983 roku przez Richarda Stallmana na grupach dyskusyjnych net.unix-wizards i net.usoft. Rozwój oprogramowania zaczął się 5 stycznia 1984 roku, gdy Stallman zakończył pracę na Massachusetts Institute of Technology; miało to uniemożliwić uczelni wtrącanie się w udostępnianie GNU na zasadach wolnego oprogramowania oraz roszczenie sobie do niego praw autorskich. Według Stallmana nazwa systemu zainspirowana została przez różnorodne gry słowne, w tym m.in. piosenkę The GNU.<br />
<br />
Zamierzeniem Stallmana było stworzenie w pełni wolnego systemu operacyjnego. Chciał on zapewnić użytkownikom komputerów swobodę – taką jaką mieli oni w latach 60. i 70. XX wieku: możliwość analizowania kodu źródłowego oprogramowania, którego używają, swobodę dzielenia się oprogramowaniem z innymi osobami, możliwość zmiany zachowania oprogramowania oraz swobodę publikowania zmodyfikowanych wersji oprogramowania. Filozofia ta została opublikowana w marcu 1985 roku jako Manifest GNU i posłużyła w późniejszym czasie do stworzenia Definicji Wolnego Oprogramowania.<br />
<br />
Duża część potrzebnego oprogramowania musiała być stworzona od podstaw; używano do tego już istniejących wolnych składników systemu, jak np. TeX-a czy X Window System. W październiku 1985 roku Stallman założył Fundację Wolnego Oprogramowania. W późnych latach 80. i 90. opłacała ona programistów piszących oprogramowanie dla GNU.<br />
<br />
Większość GNU napisana została przez wolontariuszy w ich wolnym czasie; niektórzy z nich opłacani byli przez różnorodne przedsiębiorstwa, instytucje i organizacje non-profit.<br />
<br />
Doświadczenia Richarda Stallmana z Incompatible Timesharing System (ITS), wczesnym systemem operacyjnym napisanym w asemblerze, który stał się przestarzały z powodu braku kontynuacji prac nad komputerami PDP-10, doprowadziły do decyzji, że system GNU musiał być przenośny. Zdecydowano także, że ma być jak najbardziej zgodny z Uniksem.<br />
<br />
Z biegiem czasu w rozwój GNU zaczęły angażować się prywatne przedsiębiorstwa, sprzedające oprogramowanie GNU i zapewniające dla niego komercyjne wsparcie techniczne. Najbardziej znaną taką firmą było Cygnus Solutions, obecnie część Red Hata.<br />
<br />
== Budowa i realizacja ==<br />
W roku 1990 system GNU posiadał już edytor tekstu ([[Emacs]]), [[kompilator]] ([[GCC]]) oraz większość podstawowych bibliotek i narzędzi standardowej dystrybucji Uniksa. Jako że głównym założeniem było stworzenie w pełni wolnego systemu operacyjnego, a nie napisanie go zupełnie od nowa, starano się używać wolnego oprogramowania wszędzie, gdzie było to możliwe. W latach 80. nie było go zbyt wiele; skorzystano więc z okienkowego systemu graficznego X Window System, systemu profesjonalnego składu drukarskiego TeX i mikrojądra Mach i włączono je do GNU.<br />
<br />
Najważniejszym brakującym składnikiem GNU było jądro. W Manifeście GNU Stallman wspominał, że „istnieje znajdujące się w początkowym stadium rozwoju jądro, ale jeszcze brakuje mu wiele, aby emulować Uniksa”. Odnosił się on do jądra systemu TRIX, którego autorzy zdecydowali udostępnić je na zasadach wolnego oprogramowania i które było zgodne z 7. wersją Uniksa. Prace nad modyfikacją tego jądra rozpoczęły się w grudniu 1986 roku. Ostatecznie zdecydowano się jednak porzucić je ze względu na małą użyteczność i fakt działania wyłącznie na „rzadkiej, drogiej 68000”, co w przyszłości wymusiłoby dodatkowe prace nad przeniesieniem go na inne architektury, zanim mogłoby być uruchomione.<br />
<br />
Początkowym planem Projektu GNU była adaptacja jądra systemu BSD 4.4-Lite. Ze względu na brak współpracy ze strony programistów z Berkeley, Richard Stallman od roku 1988 rozważał użycie jądra Mach zamiast jądra BSD 4.4-Lite, jednak na jego udostępnienie na zasadach wolnego oprogramowania trzeba było poczekać aż do roku 1990; w tym czasie programiści nad nim pracujący starali się usunąć z niego kod objęty prawami autorskimi AT&T. Budowa jądra miała być największą różnicą pomiędzy GNU a „tradycyjnym” Uniksem. Jądro GNU miało być wielowątkowym mikrojądrem i miało składać się z zestawu programów nazywanych serwerami, które miały oferować taką samą funkcjonalność jak tradycyjne jądro Uniksa.<br />
<br />
Ponieważ Mach zapewniał jedynie niskopoziomową funkcjonalność jądra, Projekt GNU zmuszony był do stworzenia wysokopoziomowych części jądra jako zbioru programów użytkownika. Początkowo zbiór ten miał nazwany być Alix na cześć ówczesnej partnerki Richarda Stallmana, ale Thomas Bushnell, główny twórca jądra GNU, preferował nazwę Hurd. Nazwą Alix nazwana została część jądra przechwytująca, obsługująca i wysyłająca komunikaty systemowe do serwerów Hurda, ostatecznie – po tym, jak biblioteka C mogła wysyłać komunikaty bezpośrednio do serwerów – porzucona. Od początku lat 90. rozwój Hurda został gwałtownie zahamowany przez pojawiające się problemy techniczne. Richard Stallman wspominał o tym 9 marca 2006 roku w Zagrzebiu:<br />
<br />
:Uruchomienie jądra zajęło nam wiele, wiele lat, a mimo tego ciągle nie działa ono dobrze. Wygląda na to, że możemy mieć zasadnicze problemy z jego budową, z czego nikt nie zdawał sobie sprawy w roku 1990.<br />
<br />
Pomimo optymistycznego ogłoszenia Stallmana w roku 2002 poprzedzającego wydanie GNU/Hurda, potrzebny jest dalszy rozwój i budowa jądra. Najnowszą wersją Hurda jest wersja 0.2. Jądro jest odpowiednie dla niekrytycznych aplikacji. Od roku 2005 rozwój Hurda uległ spowolnieniu, jednak stał się on oficjalnym jądrem systemu GNU. W ramach Projektu GNU istnieje także projekt mający na celu przeniesienie systemu GNU na jądra FreeBSD, NetBSD i OpenSolarisa.<br />
<br />
Od czasu wprowadzenia jądra Linux do szerszego obiegu stało się ono najczęściej używanym jądrem dla oprogramowania GNU. Projekt GNU ukuł dla tego typu systemów określenie GNU/Linux.<br />
<br />
== Prawa autorskie, licencje i zarządzanie ==<br />
Projekt GNU sugeruje, aby autorzy pakietów GNU podpisali deklarację przeniesienia praw autorskich na Free Software Foundation, aczkolwiek nie jest to wymagane: wyjątki uczyniono m.in. dla MULE i dużej części GNOME. Większość pakietów GNU objęta jest licencją GNU GPL, część udostępniona jest na zasadach GNU LGPL, a część używa innych licencji wolnego oprogramowania.<br />
<br />
Posiadanie praw autorskich do oprogramowania umożliwia FSF sprawniejsze egzekwowanie wymagań licencji oraz – w razie potrzeby – jej zmianę.<br />
<br />
Zasadą w prawie autorskim jest, iż z utworu może korzystać lub nim rozporządzać tylko osoba uprawniona: najczęściej sam twórca, osoba, która nabyła określone prawa majątkowe lub osoba, na rzecz której ustanowiona została licencja. W tym celu Free Software Foundation napisała licencję dla oprogramowania GNU, która zezwalała użytkownikom na jego kopiowanie i dystrybucję. Przez większość lat 80. XX wieku każdy pakiet GNU miał swoją własną licencję, jak np. Powszechna Licencja Publiczna Emacsa (ang. Emacs General Public License), Powszechna Licencja Publiczna GCC (ang. GCC General Public License) itp. W roku 1989 FSF opublikowała licencję, którą objęte mogło zostać całe ich oprogramowanie oraz której używać mogły niezwiązane z GNU projekty: Powszechną Licencję Publiczną GNU (ang. GNU General Public License).<br />
<br />
Licencja ta jest obecnie najczęściej używaną licencją wolnego oprogramowania; objętych nią jest większość programów GNU, a także spora ilość programów niebędących jego częścią. Zezwala ona wszystkim użytkownikom oprogramowania nią objętego uruchamiać, kopiować, modyfikować i rozprowadzać je, zabraniając jednocześnie nakładania na rozprowadzane kopie (lub zmodyfikowane wersje) dodatkowych obostrzeń. System taki nazywany jest copyleft (ang. lewo autorskie).<br />
<br />
W roku 1991 światło dzienne ujrzała licencja GNU Lesser General Public License (LGPL), napisana dla niektórych bibliotek wchodzących w skład GNU. W tym samym roku ukazała się 2 wersja GNU GPL. GNU Free Documentation License (FDL), licencja wolnej dokumentacji, opublikowana została w roku 2000. 29 czerwca 2007 ukazały się 3. wersje licencji GNU GPL i LGPL, lepiej dopasowujące licencje do warunków międzynarodowych i zapewniające ochronę użytkownikom, których sprzęt komputerowy ogranicza możliwość zmiany oprogramowania, co łamie wolność nr 1 Definicji Wolnego Oprogramowania.<br />
<br />
== Oprogramowanie ==<br />
Wiele programów GNU zostało przeniesionych na inne systemy operacyjne, w tym różne zamknięte platformy, jak np. Microsoft Windows czy Mac OS X. Bywają one instalowane w zamkniętych wariantach Uniksa jako zamienniki dla oryginalnych narzędzi producenta. W przypadku testów bywają uznawane za bardziej niezawodne niż ich zamknięte Uniksowe odpowiedniki.<br />
<br />
Niektóre przykłady oprogramowania powstałego w ramach projektu GNU (uszeregowane alfabetycznie):<br />
* bash – powłoka<br />
* GNU Debugger – debugger dla języków C, C++, Fortran, Ada i FreeBASIC<br />
* GNU Emacs – rozbudowany edytor tekstu<br />
* GIMP – program do obróbki grafiki rastrowej<br />
* Gnash – odtwarzacz i plugin dla formatu SWF<br />
* GNOME – graficzne środowisko użytkownika dla X Window System<br />
* GNU Classpath – zestaw bibliotek dla języka Java<br />
* GNU Compiler Collection – zestaw kompilatorów<br />
* GNU gettext – infrastruktura do tworzenia „wielojęzycznych” programów<br />
* GNU [[GRUB]] – program rozruchowy<br />
* GNU Hurd – zestaw serwerów mikrojądra pełniący tę samą funkcję, co tradycyjne jądro Uniksa<br />
* GNU libc – biblioteka standardowych funkcji języka C, stanowiąca pomost między systemem operacyjnym a aplikacjami<br />
* GNUnet – niezależna i zdecentralizowana infrastruktura dla bezpiecznych sieci typu P2P<br />
* GNU Octave – środowisko obliczeń oraz język programowania przeznaczony dla prowadzania obliczeń numerycznych<br />
* GNU Scientific Library – zaawansowana biblioteka funkcji obliczeniowych i naukowych<br />
* GNU Screen – menedżer ekranów<br />
* [[gzip]] – biblioteka i program przeznaczony do bezstratnej kompresji danych<br />
Na dzień 20 sierpnia 2007 na oficjalnej stronie rozwojowej GNU znajdowało się 328 pakietów GNU.<br />
<br />
== Dystrybucje GNU ==<br />
System GNU (używający Hurda jako jądra) może być wypróbowany przy użyciu LiveCD. Do dystrybucji GNU należą m.in.:<br />
<br />
* ArchHurd<br />
* Bee GNU/Hurd<br />
* Debian GNU/Hurd<br />
<br />
Źródło [https://pl.wikipedia.org/wiki/GNU Wikipedia]<br />
<br />
[[Kategoria:GNU]]</div>Victorhttp://to.proste.info.pl/index.php?title=GNU&diff=3738GNU2017-04-14T19:54:46Z<p>Victor: </p>
<hr />
<div>'''GNU''' (rekurencyjny akronim od ang. ''GNU’s not Unix'', GNU) – uniksopodobny system operacyjny złożony wyłącznie z wolnego oprogramowania znany też jako '''Projekt GNU'''. GNU zapoczątkowany został przez [https://pl.wikipedia.org/wiki/Richard_Stallman Richarda Stallmana] i był pierwszym projektem [https://pl.wikipedia.org/wiki/Free_Software_Foundation Free Software Foundation] (FSF).<br />
<br />
Programy wydawane w ramach projektu bywają nazywane '''pakietami GNU''' lub '''programami GNU'''. Podstawowe składniki systemu to:<br />
* zestaw kompilatorów GNU Compiler Collection (GCC), <br />
* narzędzia programistyczne GNU Binary Utilities (binutils), <br />
* powłoka bash, <br />
* biblioteka standardowych funkcji języka C GNU C Library (glibc),<br />
* narzędzia GNU Coreutils (coreutils).<br />
<br />
Pomimo tego, że większość elementów systemu została już dawno skompletowana i jest w powszechnym użyciu od ponad dziesięciu lat, to oficjalne jądro GNU - Hurd jest niekompletne i nie wszystkie elementy mogą z nim współpracować. Z tego powodu większość użytkowników systemu GNU używa jądra Linux, które, jako Linux-libre, jest również częścią tego systemu. GNU oficjalnie zawiera zewnętrzne oprogramowanie, jak np. implementację X.Org dla X Window System czy system profesjonalnego składu drukarskiego TeX. Wiele programów GNU zostało dodatkowo przeniesionych na inne systemy operacyjne, jak np. Microsoft Windows, Solaris, Mac OS czy różnorakie warianty systemu BSD.<br />
<br />
Specjalnie na użytek Projektu GNU napisano licencje GNU General Public License ([[GPL]]), GNU Lesser General Public License (LGPL) i GNU Free Documentation License (GFDL), obecnie używane także przez wiele projektów z nim niezwiązanych.<br />
<br />
== Historia GNU ==<br />
Projekt systemu GNU został publicznie ogłoszony 27 września 1983 roku przez Richarda Stallmana na grupach dyskusyjnych net.unix-wizards i net.usoft. Rozwój oprogramowania zaczął się 5 stycznia 1984 roku, gdy Stallman zakończył pracę na Massachusetts Institute of Technology; miało to uniemożliwić uczelni wtrącanie się w udostępnianie GNU na zasadach wolnego oprogramowania oraz roszczenie sobie do niego praw autorskich. Według Stallmana nazwa systemu zainspirowana została przez różnorodne gry słowne, w tym m.in. piosenkę The GNU.<br />
<br />
Zamierzeniem Stallmana było stworzenie w pełni wolnego systemu operacyjnego. Chciał on zapewnić użytkownikom komputerów swobodę – taką jaką mieli oni w latach 60. i 70. XX wieku: możliwość analizowania kodu źródłowego oprogramowania, którego używają, swobodę dzielenia się oprogramowaniem z innymi osobami, możliwość zmiany zachowania oprogramowania oraz swobodę publikowania zmodyfikowanych wersji oprogramowania. Filozofia ta została opublikowana w marcu 1985 roku jako Manifest GNU i posłużyła w późniejszym czasie do stworzenia Definicji Wolnego Oprogramowania.<br />
<br />
Duża część potrzebnego oprogramowania musiała być stworzona od podstaw; używano do tego już istniejących wolnych składników systemu, jak np. TeX-a czy X Window System. W październiku 1985 roku Stallman założył Fundację Wolnego Oprogramowania. W późnych latach 80. i 90. opłacała ona programistów piszących oprogramowanie dla GNU.<br />
<br />
Większość GNU napisana została przez wolontariuszy w ich wolnym czasie; niektórzy z nich opłacani byli przez różnorodne przedsiębiorstwa, instytucje i organizacje non-profit.<br />
<br />
Doświadczenia Richarda Stallmana z Incompatible Timesharing System (ITS), wczesnym systemem operacyjnym napisanym w asemblerze, który stał się przestarzały z powodu braku kontynuacji prac nad komputerami PDP-10, doprowadziły do decyzji, że system GNU musiał być przenośny. Zdecydowano także, że ma być jak najbardziej zgodny z Uniksem.<br />
<br />
Z biegiem czasu w rozwój GNU zaczęły angażować się prywatne przedsiębiorstwa, sprzedające oprogramowanie GNU i zapewniające dla niego komercyjne wsparcie techniczne. Najbardziej znaną taką firmą było Cygnus Solutions, obecnie część Red Hata.<br />
<br />
== Budowa i realizacja ==<br />
W roku 1990 system GNU posiadał już edytor tekstu ([[Emacs]]), [[kompilator]] ([[GCC]]) oraz większość podstawowych bibliotek i narzędzi standardowej dystrybucji Uniksa. Jako że głównym założeniem było stworzenie w pełni wolnego systemu operacyjnego, a nie napisanie go zupełnie od nowa, starano się używać wolnego oprogramowania wszędzie, gdzie było to możliwe. W latach 80. nie było go zbyt wiele; skorzystano więc z okienkowego systemu graficznego X Window System, systemu profesjonalnego składu drukarskiego TeX i mikrojądra Mach i włączono je do GNU.<br />
<br />
Najważniejszym brakującym składnikiem GNU było jądro. W Manifeście GNU Stallman wspominał, że „istnieje znajdujące się w początkowym stadium rozwoju jądro, ale jeszcze brakuje mu wiele, aby emulować Uniksa”. Odnosił się on do jądra systemu TRIX, którego autorzy zdecydowali udostępnić je na zasadach wolnego oprogramowania i które było zgodne z 7. wersją Uniksa. Prace nad modyfikacją tego jądra rozpoczęły się w grudniu 1986 roku. Ostatecznie zdecydowano się jednak porzucić je ze względu na małą użyteczność i fakt działania wyłącznie na „rzadkiej, drogiej 68000”, co w przyszłości wymusiłoby dodatkowe prace nad przeniesieniem go na inne architektury, zanim mogłoby być uruchomione.<br />
<br />
Początkowym planem Projektu GNU była adaptacja jądra systemu BSD 4.4-Lite. Ze względu na brak współpracy ze strony programistów z Berkeley, Richard Stallman od roku 1988 rozważał użycie jądra Mach zamiast jądra BSD 4.4-Lite, jednak na jego udostępnienie na zasadach wolnego oprogramowania trzeba było poczekać aż do roku 1990; w tym czasie programiści nad nim pracujący starali się usunąć z niego kod objęty prawami autorskimi AT&T. Budowa jądra miała być największą różnicą pomiędzy GNU a „tradycyjnym” Uniksem. Jądro GNU miało być wielowątkowym mikrojądrem i miało składać się z zestawu programów nazywanych serwerami, które miały oferować taką samą funkcjonalność jak tradycyjne jądro Uniksa.<br />
<br />
Ponieważ Mach zapewniał jedynie niskopoziomową funkcjonalność jądra, Projekt GNU zmuszony był do stworzenia wysokopoziomowych części jądra jako zbioru programów użytkownika. Początkowo zbiór ten miał nazwany być Alix na cześć ówczesnej partnerki Richarda Stallmana, ale Thomas Bushnell, główny twórca jądra GNU, preferował nazwę Hurd. Nazwą Alix nazwana została część jądra przechwytująca, obsługująca i wysyłająca komunikaty systemowe do serwerów Hurda, ostatecznie – po tym, jak biblioteka C mogła wysyłać komunikaty bezpośrednio do serwerów – porzucona. Od początku lat 90. rozwój Hurda został gwałtownie zahamowany przez pojawiające się problemy techniczne. Richard Stallman wspominał o tym 9 marca 2006 roku w Zagrzebiu:<br />
<br />
:Uruchomienie jądra zajęło nam wiele, wiele lat, a mimo tego ciągle nie działa ono dobrze. Wygląda na to, że możemy mieć zasadnicze problemy z jego budową, z czego nikt nie zdawał sobie sprawy w roku 1990.<br />
<br />
Pomimo optymistycznego ogłoszenia Stallmana w roku 2002 poprzedzającego wydanie GNU/Hurda, potrzebny jest dalszy rozwój i budowa jądra. Najnowszą wersją Hurda jest wersja 0.2. Jądro jest odpowiednie dla niekrytycznych aplikacji. Od roku 2005 rozwój Hurda uległ spowolnieniu, jednak stał się on oficjalnym jądrem systemu GNU. W ramach Projektu GNU istnieje także projekt mający na celu przeniesienie systemu GNU na jądra FreeBSD, NetBSD i OpenSolarisa.<br />
<br />
Od czasu wprowadzenia jądra Linux do szerszego obiegu stało się ono najczęściej używanym jądrem dla oprogramowania GNU. Projekt GNU ukuł dla tego typu systemów określenie GNU/Linux.<br />
<br />
== Prawa autorskie, licencje i zarządzanie ==<br />
Projekt GNU sugeruje, aby autorzy pakietów GNU podpisali deklarację przeniesienia praw autorskich na Free Software Foundation, aczkolwiek nie jest to wymagane: wyjątki uczyniono m.in. dla MULE i dużej części GNOME. Większość pakietów GNU objęta jest licencją GNU GPL, część udostępniona jest na zasadach GNU LGPL, a część używa innych licencji wolnego oprogramowania.<br />
<br />
Posiadanie praw autorskich do oprogramowania umożliwia FSF sprawniejsze egzekwowanie wymagań licencji oraz – w razie potrzeby – jej zmianę.<br />
<br />
Zasadą w prawie autorskim jest, iż z utworu może korzystać lub nim rozporządzać tylko osoba uprawniona: najczęściej sam twórca, osoba, która nabyła określone prawa majątkowe lub osoba, na rzecz której ustanowiona została licencja. W tym celu Free Software Foundation napisała licencję dla oprogramowania GNU, która zezwalała użytkownikom na jego kopiowanie i dystrybucję. Przez większość lat 80. XX wieku każdy pakiet GNU miał swoją własną licencję, jak np. Powszechna Licencja Publiczna Emacsa (ang. Emacs General Public License), Powszechna Licencja Publiczna GCC (ang. GCC General Public License) itp. W roku 1989 FSF opublikowała licencję, którą objęte mogło zostać całe ich oprogramowanie oraz której używać mogły niezwiązane z GNU projekty: Powszechną Licencję Publiczną GNU (ang. GNU General Public License).<br />
<br />
Licencja ta jest obecnie najczęściej używaną licencją wolnego oprogramowania; objętych nią jest większość programów GNU, a także spora ilość programów niebędących jego częścią. Zezwala ona wszystkim użytkownikom oprogramowania nią objętego uruchamiać, kopiować, modyfikować i rozprowadzać je, zabraniając jednocześnie nakładania na rozprowadzane kopie (lub zmodyfikowane wersje) dodatkowych obostrzeń. System taki nazywany jest copyleft (ang. lewo autorskie).<br />
<br />
W roku 1991 światło dzienne ujrzała licencja GNU Lesser General Public License (LGPL), napisana dla niektórych bibliotek wchodzących w skład GNU. W tym samym roku ukazała się 2 wersja GNU GPL. GNU Free Documentation License (FDL), licencja wolnej dokumentacji, opublikowana została w roku 2000. 29 czerwca 2007 ukazały się 3. wersje licencji GNU GPL i LGPL, lepiej dopasowujące licencje do warunków międzynarodowych i zapewniające ochronę użytkownikom, których sprzęt komputerowy ogranicza możliwość zmiany oprogramowania, co łamie wolność nr 1 Definicji Wolnego Oprogramowania.<br />
<br />
== Oprogramowanie ==<br />
Wiele programów GNU zostało przeniesionych na inne systemy operacyjne, w tym różne zamknięte platformy, jak np. Microsoft Windows czy Mac OS X. Bywają one instalowane w zamkniętych wariantach Uniksa jako zamienniki dla oryginalnych narzędzi producenta. W przypadku testów bywają uznawane za bardziej niezawodne niż ich zamknięte Uniksowe odpowiedniki.<br />
<br />
Niektóre przykłady oprogramowania powstałego w ramach projektu GNU (uszeregowane alfabetycznie):<br />
* bash – powłoka<br />
* GNU Debugger – debugger dla języków C, C++, Fortran, Ada i FreeBASIC<br />
* GNU Emacs – rozbudowany edytor tekstu<br />
* GIMP – program do obróbki grafiki rastrowej<br />
* Gnash – odtwarzacz i plugin dla formatu SWF<br />
* GNOME – graficzne środowisko użytkownika dla X Window System<br />
* GNU Classpath – zestaw bibliotek dla języka Java<br />
* GNU Compiler Collection – zestaw kompilatorów<br />
* GNU gettext – infrastruktura do tworzenia „wielojęzycznych” programów<br />
* GNU [[GRUB]] – program rozruchowy<br />
* GNU Hurd – zestaw serwerów mikrojądra pełniący tę samą funkcję, co tradycyjne jądro Uniksa<br />
* GNU libc – biblioteka standardowych funkcji języka C, stanowiąca pomost między systemem operacyjnym a aplikacjami<br />
* GNUnet – niezależna i zdecentralizowana infrastruktura dla bezpiecznych sieci typu P2P<br />
* GNU Octave – środowisko obliczeń oraz język programowania przeznaczony dla prowadzania obliczeń numerycznych<br />
* GNU Scientific Library – zaawansowana biblioteka funkcji obliczeniowych i naukowych<br />
* GNU Screen – menedżer ekranów<br />
* [[gzip]] – biblioteka i program przeznaczony do bezstratnej kompresji danych<br />
Na dzień 20 sierpnia 2007 na oficjalnej stronie rozwojowej GNU znajdowało się 328 pakietów GNU.<br />
<br />
== Dystrybucje GNU ==<br />
System GNU (używający Hurda jako jądra) może być wypróbowany przy użyciu LiveCD. Do dystrybucji GNU należą m.in.:<br />
<br />
* ArchHurd<br />
* Bee GNU/Hurd<br />
* Debian GNU/Hurd<br />
<br />
[[Kategoria:GNU]]</div>Victorhttp://to.proste.info.pl/index.php?title=GNU&diff=3737GNU2017-04-14T19:50:55Z<p>Victor: </p>
<hr />
<div>'''GNU''' (rekurencyjny akronim od ang. ''GNU’s not Unix'', GNU) – uniksopodobny system operacyjny złożony wyłącznie z wolnego oprogramowania znany też jako '''Projekt GNU'''. GNU zapoczątkowany został przez [https://pl.wikipedia.org/wiki/Richard_Stallman Richarda Stallmana] i był pierwszym projektem [https://pl.wikipedia.org/wiki/Free_Software_Foundation Free Software Foundation] (FSF).<br />
<br />
Programy wydawane w ramach projektu bywają nazywane '''pakietami GNU''' lub '''programami GNU'''. Podstawowe składniki systemu to:<br />
* zestaw kompilatorów GNU Compiler Collection (GCC), <br />
* narzędzia programistyczne GNU Binary Utilities (binutils), <br />
* powłoka bash, <br />
* biblioteka standardowych funkcji języka C GNU C Library (glibc),<br />
* narzędzia GNU Coreutils (coreutils).<br />
<br />
Pomimo tego, że większość elementów systemu została już dawno skompletowana i jest w powszechnym użyciu od ponad dziesięciu lat, to oficjalne jądro GNU - Hurd jest niekompletne i nie wszystkie elementy mogą z nim współpracować. Z tego powodu większość użytkowników systemu GNU używa jądra Linux, które, jako Linux-libre, jest również częścią tego systemu. GNU oficjalnie zawiera zewnętrzne oprogramowanie, jak np. implementację X.Org dla X Window System czy system profesjonalnego składu drukarskiego TeX. Wiele programów GNU zostało dodatkowo przeniesionych na inne systemy operacyjne, jak np. Microsoft Windows, Solaris, Mac OS czy różnorakie warianty systemu BSD.<br />
<br />
Specjalnie na użytek Projektu GNU napisano licencje GNU General Public License ([[GPL]]), GNU Lesser General Public License (LGPL) i GNU Free Documentation License (GFDL), obecnie używane także przez wiele projektów z nim niezwiązanych.<br />
<br />
== Historia GNU ==<br />
Projekt systemu GNU został publicznie ogłoszony 27 września 1983 roku przez Richarda Stallmana na grupach dyskusyjnych net.unix-wizards i net.usoft. Rozwój oprogramowania zaczął się 5 stycznia 1984 roku, gdy Stallman zakończył pracę na Massachusetts Institute of Technology; miało to uniemożliwić uczelni wtrącanie się w udostępnianie GNU na zasadach wolnego oprogramowania oraz roszczenie sobie do niego praw autorskich. Według Stallmana nazwa systemu zainspirowana została przez różnorodne gry słowne, w tym m.in. piosenkę The GNU.<br />
<br />
Zamierzeniem Stallmana było stworzenie w pełni wolnego systemu operacyjnego. Chciał on zapewnić użytkownikom komputerów swobodę – taką jaką mieli oni w latach 60. i 70. XX wieku: możliwość analizowania kodu źródłowego oprogramowania, którego używają, swobodę dzielenia się oprogramowaniem z innymi osobami, możliwość zmiany zachowania oprogramowania oraz swobodę publikowania zmodyfikowanych wersji oprogramowania. Filozofia ta została opublikowana w marcu 1985 roku jako Manifest GNU i posłużyła w późniejszym czasie do stworzenia Definicji Wolnego Oprogramowania.<br />
<br />
Duża część potrzebnego oprogramowania musiała być stworzona od podstaw; używano do tego już istniejących wolnych składników systemu, jak np. TeX-a czy X Window System. W październiku 1985 roku Stallman założył Fundację Wolnego Oprogramowania. W późnych latach 80. i 90. opłacała ona programistów piszących oprogramowanie dla GNU.<br />
<br />
Większość GNU napisana została przez wolontariuszy w ich wolnym czasie; niektórzy z nich opłacani byli przez różnorodne przedsiębiorstwa, instytucje i organizacje non-profit.<br />
<br />
Doświadczenia Richarda Stallmana z Incompatible Timesharing System (ITS), wczesnym systemem operacyjnym napisanym w asemblerze, który stał się przestarzały z powodu braku kontynuacji prac nad komputerami PDP-10, doprowadziły do decyzji, że system GNU musiał być przenośny. Zdecydowano także, że ma być jak najbardziej zgodny z Uniksem.<br />
<br />
Z biegiem czasu w rozwój GNU zaczęły angażować się prywatne przedsiębiorstwa, sprzedające oprogramowanie GNU i zapewniające dla niego komercyjne wsparcie techniczne. Najbardziej znaną taką firmą było Cygnus Solutions, obecnie część Red Hata.<br />
<br />
== Budowa i realizacja ==<br />
W roku 1990 system GNU posiadał już edytor tekstu ([[Emacs]]), [[kompilator]] ([[GCC]]) oraz większość podstawowych bibliotek i narzędzi standardowej dystrybucji Uniksa. Jako że głównym założeniem było stworzenie w pełni wolnego systemu operacyjnego, a nie napisanie go zupełnie od nowa, starano się używać wolnego oprogramowania wszędzie, gdzie było to możliwe. W latach 80. nie było go zbyt wiele; skorzystano więc z okienkowego systemu graficznego X Window System, systemu profesjonalnego składu drukarskiego TeX i mikrojądra Mach i włączono je do GNU.<br />
<br />
Najważniejszym brakującym składnikiem GNU było jądro. W Manifeście GNU Stallman wspominał, że „istnieje znajdujące się w początkowym stadium rozwoju jądro, ale jeszcze brakuje mu wiele, aby emulować Uniksa”. Odnosił się on do jądra systemu TRIX, którego autorzy zdecydowali udostępnić je na zasadach wolnego oprogramowania i które było zgodne z 7. wersją Uniksa. Prace nad modyfikacją tego jądra rozpoczęły się w grudniu 1986 roku. Ostatecznie zdecydowano się jednak porzucić je ze względu na małą użyteczność i fakt działania wyłącznie na „rzadkiej, drogiej 68000”, co w przyszłości wymusiłoby dodatkowe prace nad przeniesieniem go na inne architektury, zanim mogłoby być uruchomione.<br />
<br />
Początkowym planem Projektu GNU była adaptacja jądra systemu BSD 4.4-Lite. Ze względu na brak współpracy ze strony programistów z Berkeley, Richard Stallman od roku 1988 rozważał użycie jądra Mach zamiast jądra BSD 4.4-Lite, jednak na jego udostępnienie na zasadach wolnego oprogramowania trzeba było poczekać aż do roku 1990; w tym czasie programiści nad nim pracujący starali się usunąć z niego kod objęty prawami autorskimi AT&T. Budowa jądra miała być największą różnicą pomiędzy GNU a „tradycyjnym” Uniksem. Jądro GNU miało być wielowątkowym mikrojądrem i miało składać się z zestawu programów nazywanych serwerami, które miały oferować taką samą funkcjonalność jak tradycyjne jądro Uniksa.<br />
<br />
Ponieważ Mach zapewniał jedynie niskopoziomową funkcjonalność jądra, Projekt GNU zmuszony był do stworzenia wysokopoziomowych części jądra jako zbioru programów użytkownika. Początkowo zbiór ten miał nazwany być Alix na cześć ówczesnej partnerki Richarda Stallmana, ale Thomas Bushnell, główny twórca jądra GNU, preferował nazwę Hurd. Nazwą Alix nazwana została część jądra przechwytująca, obsługująca i wysyłająca komunikaty systemowe do serwerów Hurda, ostatecznie – po tym, jak biblioteka C mogła wysyłać komunikaty bezpośrednio do serwerów – porzucona. Od początku lat 90. rozwój Hurda został gwałtownie zahamowany przez pojawiające się problemy techniczne. Richard Stallman wspominał o tym 9 marca 2006 roku w Zagrzebiu:<br />
<br />
:Uruchomienie jądra zajęło nam wiele, wiele lat, a mimo tego ciągle nie działa ono dobrze. Wygląda na to, że możemy mieć zasadnicze problemy z jego budową, z czego nikt nie zdawał sobie sprawy w roku 1990.<br />
<br />
Pomimo optymistycznego ogłoszenia Stallmana w roku 2002 poprzedzającego wydanie GNU/Hurda, potrzebny jest dalszy rozwój i budowa jądra. Najnowszą wersją Hurda jest wersja 0.2. Jądro jest odpowiednie dla niekrytycznych aplikacji. Od roku 2005 rozwój Hurda uległ spowolnieniu, jednak stał się on oficjalnym jądrem systemu GNU. W ramach Projektu GNU istnieje także projekt mający na celu przeniesienie systemu GNU na jądra FreeBSD, NetBSD i OpenSolarisa.<br />
<br />
Od czasu wprowadzenia jądra Linux do szerszego obiegu stało się ono najczęściej używanym jądrem dla oprogramowania GNU. Projekt GNU ukuł dla tego typu systemów określenie GNU/Linux.<br />
<br />
== Prawa autorskie, licencje i zarządzanie ==<br />
Projekt GNU sugeruje, aby autorzy pakietów GNU podpisali deklarację przeniesienia praw autorskich na Free Software Foundation, aczkolwiek nie jest to wymagane: wyjątki uczyniono m.in. dla MULE i dużej części GNOME. Większość pakietów GNU objęta jest licencją GNU GPL, część udostępniona jest na zasadach GNU LGPL, a część używa innych licencji wolnego oprogramowania.<br />
<br />
Posiadanie praw autorskich do oprogramowania umożliwia FSF sprawniejsze egzekwowanie wymagań licencji oraz – w razie potrzeby – jej zmianę.<br />
<br />
Zasadą w prawie autorskim jest, iż z utworu może korzystać lub nim rozporządzać tylko osoba uprawniona: najczęściej sam twórca, osoba, która nabyła określone prawa majątkowe lub osoba, na rzecz której ustanowiona została licencja. W tym celu Free Software Foundation napisała licencję dla oprogramowania GNU, która zezwalała użytkownikom na jego kopiowanie i dystrybucję. Przez większość lat 80. XX wieku każdy pakiet GNU miał swoją własną licencję, jak np. Powszechna Licencja Publiczna Emacsa (ang. Emacs General Public License), Powszechna Licencja Publiczna GCC (ang. GCC General Public License) itp. W roku 1989 FSF opublikowała licencję, którą objęte mogło zostać całe ich oprogramowanie oraz której używać mogły niezwiązane z GNU projekty: Powszechną Licencję Publiczną GNU (ang. GNU General Public License).<br />
<br />
Licencja ta jest obecnie najczęściej używaną licencją wolnego oprogramowania; objętych nią jest większość programów GNU, a także spora ilość programów niebędących jego częścią. Zezwala ona wszystkim użytkownikom oprogramowania nią objętego uruchamiać, kopiować, modyfikować i rozprowadzać je, zabraniając jednocześnie nakładania na rozprowadzane kopie (lub zmodyfikowane wersje) dodatkowych obostrzeń. System taki nazywany jest copyleft (ang. lewo autorskie).<br />
<br />
W roku 1991 światło dzienne ujrzała licencja GNU Lesser General Public License (LGPL), napisana dla niektórych bibliotek wchodzących w skład GNU. W tym samym roku ukazała się 2 wersja GNU GPL. GNU Free Documentation License (FDL), licencja wolnej dokumentacji, opublikowana została w roku 2000. 29 czerwca 2007 ukazały się 3. wersje licencji GNU GPL i LGPL, lepiej dopasowujące licencje do warunków międzynarodowych i zapewniające ochronę użytkownikom, których sprzęt komputerowy ogranicza możliwość zmiany oprogramowania, co łamie wolność nr 1 Definicji Wolnego Oprogramowania.<br />
<br />
== Oprogramowanie ==<br />
Wiele programów GNU zostało przeniesionych na inne systemy operacyjne, w tym różne zamknięte platformy, jak np. Microsoft Windows czy Mac OS X. Bywają one instalowane w zamkniętych wariantach Uniksa jako zamienniki dla oryginalnych narzędzi producenta. W przypadku testów bywają uznawane za bardziej niezawodne niż ich zamknięte Uniksowe odpowiedniki.<br />
<br />
Niektóre przykłady oprogramowania powstałego w ramach projektu GNU (uszeregowane alfabetycznie):<br />
* bash – powłoka<br />
* GNU Debugger – debugger dla języków C, C++, Fortran, Ada i FreeBASIC<br />
* GNU Emacs – rozbudowany edytor tekstu<br />
* GIMP – program do obróbki grafiki rastrowej<br />
* Gnash – odtwarzacz i plugin dla formatu SWF<br />
* GNOME – graficzne środowisko użytkownika dla X Window System<br />
* GNU Classpath – zestaw bibliotek dla języka Java<br />
* GNU Compiler Collection – zestaw kompilatorów<br />
* GNU gettext – infrastruktura do tworzenia „wielojęzycznych” programów<br />
* GNU GRUB – program rozruchowy<br />
* GNU Hurd – zestaw serwerów mikrojądra pełniący tę samą funkcję, co tradycyjne jądro Uniksa<br />
* GNU libc – biblioteka standardowych funkcji języka C, stanowiąca pomost między systemem operacyjnym a aplikacjami<br />
* GNUnet – niezależna i zdecentralizowana infrastruktura dla bezpiecznych sieci typu P2P<br />
* GNU Octave – środowisko obliczeń oraz język programowania przeznaczony dla prowadzania obliczeń numerycznych<br />
* GNU Scientific Library – zaawansowana biblioteka funkcji obliczeniowych i naukowych<br />
* GNU Screen – menedżer ekranów<br />
* gzip – biblioteka i program przeznaczony do bezstratnej kompresji danych</div>Victorhttp://to.proste.info.pl/index.php?title=GNU&diff=3736GNU2017-04-14T19:40:19Z<p>Victor: </p>
<hr />
<div>'''GNU''' (rekurencyjny akronim od ang. ''GNU’s not Unix'', GNU) – uniksopodobny system operacyjny złożony wyłącznie z wolnego oprogramowania znany też jako '''Projekt GNU'''. GNU zapoczątkowany został przez [https://pl.wikipedia.org/wiki/Richard_Stallman Richarda Stallmana] i był pierwszym projektem [https://pl.wikipedia.org/wiki/Free_Software_Foundation Free Software Foundation] (FSF).<br />
<br />
Programy wydawane w ramach projektu bywają nazywane '''pakietami GNU''' lub '''programami GNU'''. Podstawowe składniki systemu to:<br />
* zestaw kompilatorów GNU Compiler Collection (GCC), <br />
* narzędzia programistyczne GNU Binary Utilities (binutils), <br />
* powłoka bash, <br />
* biblioteka standardowych funkcji języka C GNU C Library (glibc),<br />
* narzędzia GNU Coreutils (coreutils).<br />
<br />
Pomimo tego, że większość elementów systemu została już dawno skompletowana i jest w powszechnym użyciu od ponad dziesięciu lat, to oficjalne jądro GNU - Hurd jest niekompletne i nie wszystkie elementy mogą z nim współpracować. Z tego powodu większość użytkowników systemu GNU używa jądra Linux, które, jako Linux-libre, jest również częścią tego systemu. GNU oficjalnie zawiera zewnętrzne oprogramowanie, jak np. implementację X.Org dla X Window System czy system profesjonalnego składu drukarskiego TeX. Wiele programów GNU zostało dodatkowo przeniesionych na inne systemy operacyjne, jak np. Microsoft Windows, Solaris, Mac OS czy różnorakie warianty systemu BSD.<br />
<br />
Specjalnie na użytek Projektu GNU napisano licencje GNU General Public License ([[GPL]]), GNU Lesser General Public License (LGPL) i GNU Free Documentation License (GFDL), obecnie używane także przez wiele projektów z nim niezwiązanych.<br />
<br />
== Historia GNU ==<br />
Projekt systemu GNU został publicznie ogłoszony 27 września 1983 roku przez Richarda Stallmana na grupach dyskusyjnych net.unix-wizards i net.usoft. Rozwój oprogramowania zaczął się 5 stycznia 1984 roku, gdy Stallman zakończył pracę na Massachusetts Institute of Technology; miało to uniemożliwić uczelni wtrącanie się w udostępnianie GNU na zasadach wolnego oprogramowania oraz roszczenie sobie do niego praw autorskich. Według Stallmana nazwa systemu zainspirowana została przez różnorodne gry słowne, w tym m.in. piosenkę The GNU.<br />
<br />
Zamierzeniem Stallmana było stworzenie w pełni wolnego systemu operacyjnego. Chciał on zapewnić użytkownikom komputerów swobodę – taką jaką mieli oni w latach 60. i 70. XX wieku: możliwość analizowania kodu źródłowego oprogramowania, którego używają, swobodę dzielenia się oprogramowaniem z innymi osobami, możliwość zmiany zachowania oprogramowania oraz swobodę publikowania zmodyfikowanych wersji oprogramowania. Filozofia ta została opublikowana w marcu 1985 roku jako Manifest GNU i posłużyła w późniejszym czasie do stworzenia Definicji Wolnego Oprogramowania.<br />
<br />
Duża część potrzebnego oprogramowania musiała być stworzona od podstaw; używano do tego już istniejących wolnych składników systemu, jak np. TeX-a czy X Window System. W październiku 1985 roku Stallman założył Fundację Wolnego Oprogramowania. W późnych latach 80. i 90. opłacała ona programistów piszących oprogramowanie dla GNU.<br />
<br />
Większość GNU napisana została przez wolontariuszy w ich wolnym czasie; niektórzy z nich opłacani byli przez różnorodne przedsiębiorstwa, instytucje i organizacje non-profit.<br />
<br />
Doświadczenia Richarda Stallmana z Incompatible Timesharing System (ITS), wczesnym systemem operacyjnym napisanym w asemblerze, który stał się przestarzały z powodu braku kontynuacji prac nad komputerami PDP-10, doprowadziły do decyzji, że system GNU musiał być przenośny. Zdecydowano także, że ma być jak najbardziej zgodny z Uniksem.<br />
<br />
Z biegiem czasu w rozwój GNU zaczęły angażować się prywatne przedsiębiorstwa, sprzedające oprogramowanie GNU i zapewniające dla niego komercyjne wsparcie techniczne. Najbardziej znaną taką firmą było Cygnus Solutions, obecnie część Red Hata.<br />
<br />
== Budowa i realizacja ==<br />
W roku 1990 system GNU posiadał już edytor tekstu ([[Emacs]]), [[kompilator]] ([[GCC]]) oraz większość podstawowych bibliotek i narzędzi standardowej dystrybucji Uniksa. Jako że głównym założeniem było stworzenie w pełni wolnego systemu operacyjnego, a nie napisanie go zupełnie od nowa, starano się używać wolnego oprogramowania wszędzie, gdzie było to możliwe. W latach 80. nie było go zbyt wiele; skorzystano więc z okienkowego systemu graficznego X Window System, systemu profesjonalnego składu drukarskiego TeX i mikrojądra Mach i włączono je do GNU.<br />
<br />
Najważniejszym brakującym składnikiem GNU było jądro. W Manifeście GNU Stallman wspominał, że „istnieje znajdujące się w początkowym stadium rozwoju jądro, ale jeszcze brakuje mu wiele, aby emulować Uniksa”. Odnosił się on do jądra systemu TRIX, którego autorzy zdecydowali udostępnić je na zasadach wolnego oprogramowania i które było zgodne z 7. wersją Uniksa. Prace nad modyfikacją tego jądra rozpoczęły się w grudniu 1986 roku. Ostatecznie zdecydowano się jednak porzucić je ze względu na małą użyteczność i fakt działania wyłącznie na „rzadkiej, drogiej 68000”, co w przyszłości wymusiłoby dodatkowe prace nad przeniesieniem go na inne architektury, zanim mogłoby być uruchomione.<br />
<br />
Początkowym planem Projektu GNU była adaptacja jądra systemu BSD 4.4-Lite. Ze względu na brak współpracy ze strony programistów z Berkeley, Richard Stallman od roku 1988 rozważał użycie jądra Mach zamiast jądra BSD 4.4-Lite, jednak na jego udostępnienie na zasadach wolnego oprogramowania trzeba było poczekać aż do roku 1990; w tym czasie programiści nad nim pracujący starali się usunąć z niego kod objęty prawami autorskimi AT&T. Budowa jądra miała być największą różnicą pomiędzy GNU a „tradycyjnym” Uniksem. Jądro GNU miało być wielowątkowym mikrojądrem i miało składać się z zestawu programów nazywanych serwerami, które miały oferować taką samą funkcjonalność jak tradycyjne jądro Uniksa.<br />
<br />
Ponieważ Mach zapewniał jedynie niskopoziomową funkcjonalność jądra, Projekt GNU zmuszony był do stworzenia wysokopoziomowych części jądra jako zbioru programów użytkownika. Początkowo zbiór ten miał nazwany być Alix na cześć ówczesnej partnerki Richarda Stallmana, ale Thomas Bushnell, główny twórca jądra GNU, preferował nazwę Hurd. Nazwą Alix nazwana została część jądra przechwytująca, obsługująca i wysyłająca komunikaty systemowe do serwerów Hurda, ostatecznie – po tym, jak biblioteka C mogła wysyłać komunikaty bezpośrednio do serwerów – porzucona. Od początku lat 90. rozwój Hurda został gwałtownie zahamowany przez pojawiające się problemy techniczne. Richard Stallman wspominał o tym 9 marca 2006 roku w Zagrzebiu:<br />
<br />
:Uruchomienie jądra zajęło nam wiele, wiele lat, a mimo tego ciągle nie działa ono dobrze. Wygląda na to, że możemy mieć zasadnicze problemy z jego budową, z czego nikt nie zdawał sobie sprawy w roku 1990.<br />
<br />
Pomimo optymistycznego ogłoszenia Stallmana w roku 2002 poprzedzającego wydanie GNU/Hurda, potrzebny jest dalszy rozwój i budowa jądra. Najnowszą wersją Hurda jest wersja 0.2. Jądro jest odpowiednie dla niekrytycznych aplikacji. Od roku 2005 rozwój Hurda uległ spowolnieniu, jednak stał się on oficjalnym jądrem systemu GNU. W ramach Projektu GNU istnieje także projekt mający na celu przeniesienie systemu GNU na jądra FreeBSD, NetBSD i OpenSolarisa.<br />
<br />
Od czasu wprowadzenia jądra Linux do szerszego obiegu stało się ono najczęściej używanym jądrem dla oprogramowania GNU. Projekt GNU ukuł dla tego typu systemów określenie GNU/Linux.<br />
<br />
== Prawa autorskie, licencje i zarządzanie ==<br />
Projekt GNU sugeruje, aby autorzy pakietów GNU podpisali deklarację przeniesienia praw autorskich na Free Software Foundation, aczkolwiek nie jest to wymagane: wyjątki uczyniono m.in. dla MULE i dużej części GNOME. Większość pakietów GNU objęta jest licencją GNU GPL, część udostępniona jest na zasadach GNU LGPL, a część używa innych licencji wolnego oprogramowania.<br />
<br />
Posiadanie praw autorskich do oprogramowania umożliwia FSF sprawniejsze egzekwowanie wymagań licencji oraz – w razie potrzeby – jej zmianę.<br />
<br />
Zasadą w prawie autorskim jest, iż z utworu może korzystać lub nim rozporządzać tylko osoba uprawniona: najczęściej sam twórca, osoba, która nabyła określone prawa majątkowe lub osoba, na rzecz której ustanowiona została licencja. W tym celu Free Software Foundation napisała licencję dla oprogramowania GNU, która zezwalała użytkownikom na jego kopiowanie i dystrybucję. Przez większość lat 80. XX wieku każdy pakiet GNU miał swoją własną licencję, jak np. Powszechna Licencja Publiczna Emacsa (ang. Emacs General Public License), Powszechna Licencja Publiczna GCC (ang. GCC General Public License) itp. W roku 1989 FSF opublikowała licencję, którą objęte mogło zostać całe ich oprogramowanie oraz której używać mogły niezwiązane z GNU projekty: Powszechną Licencję Publiczną GNU (ang. GNU General Public License).<br />
<br />
Licencja ta jest obecnie najczęściej używaną licencją wolnego oprogramowania; objętych nią jest większość programów GNU, a także spora ilość programów niebędących jego częścią. Zezwala ona wszystkim użytkownikom oprogramowania nią objętego uruchamiać, kopiować, modyfikować i rozprowadzać je, zabraniając jednocześnie nakładania na rozprowadzane kopie (lub zmodyfikowane wersje) dodatkowych obostrzeń. System taki nazywany jest copyleft (ang. lewo autorskie).<br />
<br />
W roku 1991 światło dzienne ujrzała licencja GNU Lesser General Public License (LGPL), napisana dla niektórych bibliotek wchodzących w skład GNU. W tym samym roku ukazała się 2 wersja GNU GPL. GNU Free Documentation License (FDL), licencja wolnej dokumentacji, opublikowana została w roku 2000. 29 czerwca 2007 ukazały się 3. wersje licencji GNU GPL i LGPL, lepiej dopasowujące licencje do warunków międzynarodowych i zapewniające ochronę użytkownikom, których sprzęt komputerowy ogranicza możliwość zmiany oprogramowania, co łamie wolność nr 1 Definicji Wolnego Oprogramowania.</div>Victorhttp://to.proste.info.pl/index.php?title=GNU&diff=3735GNU2017-04-14T19:34:51Z<p>Victor: </p>
<hr />
<div>'''GNU''' (rekurencyjny akronim od ang. ''GNU’s not Unix'', GNU) – uniksopodobny system operacyjny złożony wyłącznie z wolnego oprogramowania znany też jako '''Projekt GNU'''. GNU zapoczątkowany został przez [https://pl.wikipedia.org/wiki/Richard_Stallman Richarda Stallmana] i był pierwszym projektem [https://pl.wikipedia.org/wiki/Free_Software_Foundation Free Software Foundation] (FSF).<br />
<br />
Programy wydawane w ramach projektu bywają nazywane '''pakietami GNU''' lub '''programami GNU'''. Podstawowe składniki systemu to:<br />
* zestaw kompilatorów GNU Compiler Collection (GCC), <br />
* narzędzia programistyczne GNU Binary Utilities (binutils), <br />
* powłoka bash, <br />
* biblioteka standardowych funkcji języka C GNU C Library (glibc),<br />
* narzędzia GNU Coreutils (coreutils).<br />
<br />
Pomimo tego, że większość elementów systemu została już dawno skompletowana i jest w powszechnym użyciu od ponad dziesięciu lat, to oficjalne jądro GNU - Hurd jest niekompletne i nie wszystkie elementy mogą z nim współpracować. Z tego powodu większość użytkowników systemu GNU używa jądra Linux, które, jako Linux-libre, jest również częścią tego systemu. GNU oficjalnie zawiera zewnętrzne oprogramowanie, jak np. implementację X.Org dla X Window System czy system profesjonalnego składu drukarskiego TeX. Wiele programów GNU zostało dodatkowo przeniesionych na inne systemy operacyjne, jak np. Microsoft Windows, Solaris, Mac OS czy różnorakie warianty systemu BSD.<br />
<br />
Specjalnie na użytek Projektu GNU napisano licencje GNU General Public License ([[GPL]]), GNU Lesser General Public License (LGPL) i GNU Free Documentation License (GFDL), obecnie używane także przez wiele projektów z nim niezwiązanych.<br />
<br />
== Historia GNU ==<br />
Projekt systemu GNU został publicznie ogłoszony 27 września 1983 roku przez Richarda Stallmana na grupach dyskusyjnych net.unix-wizards i net.usoft. Rozwój oprogramowania zaczął się 5 stycznia 1984 roku, gdy Stallman zakończył pracę na Massachusetts Institute of Technology; miało to uniemożliwić uczelni wtrącanie się w udostępnianie GNU na zasadach wolnego oprogramowania oraz roszczenie sobie do niego praw autorskich. Według Stallmana nazwa systemu zainspirowana została przez różnorodne gry słowne, w tym m.in. piosenkę The GNU.<br />
<br />
Zamierzeniem Stallmana było stworzenie w pełni wolnego systemu operacyjnego. Chciał on zapewnić użytkownikom komputerów swobodę – taką jaką mieli oni w latach 60. i 70. XX wieku: możliwość analizowania kodu źródłowego oprogramowania, którego używają, swobodę dzielenia się oprogramowaniem z innymi osobami, możliwość zmiany zachowania oprogramowania oraz swobodę publikowania zmodyfikowanych wersji oprogramowania. Filozofia ta została opublikowana w marcu 1985 roku jako Manifest GNU i posłużyła w późniejszym czasie do stworzenia Definicji Wolnego Oprogramowania.<br />
<br />
Duża część potrzebnego oprogramowania musiała być stworzona od podstaw; używano do tego już istniejących wolnych składników systemu, jak np. TeX-a czy X Window System. W październiku 1985 roku Stallman założył Fundację Wolnego Oprogramowania. W późnych latach 80. i 90. opłacała ona programistów piszących oprogramowanie dla GNU.<br />
<br />
Większość GNU napisana została przez wolontariuszy w ich wolnym czasie; niektórzy z nich opłacani byli przez różnorodne przedsiębiorstwa, instytucje i organizacje non-profit.<br />
<br />
Doświadczenia Richarda Stallmana z Incompatible Timesharing System (ITS), wczesnym systemem operacyjnym napisanym w asemblerze, który stał się przestarzały z powodu braku kontynuacji prac nad komputerami PDP-10, doprowadziły do decyzji, że system GNU musiał być przenośny[7]. Zdecydowano także, że ma być jak najbardziej zgodny z Uniksem.<br />
<br />
Z biegiem czasu w rozwój GNU zaczęły angażować się prywatne przedsiębiorstwa, sprzedające oprogramowanie GNU i zapewniające dla niego komercyjne wsparcie techniczne. Najbardziej znaną taką firmą było Cygnus Solutions, obecnie część Red Hata.<br />
<br />
== Budowa i realizacja ==<br />
W roku 1990 system GNU posiadał już edytor tekstu ([[Emacs]]), [[kompilator]] ([[GCC]]) oraz większość podstawowych bibliotek i narzędzi standardowej dystrybucji Uniksa. Jako że głównym założeniem było stworzenie w pełni wolnego systemu operacyjnego, a nie napisanie go zupełnie od nowa, starano się używać wolnego oprogramowania wszędzie, gdzie było to możliwe. W latach 80. nie było go zbyt wiele; skorzystano więc z okienkowego systemu graficznego X Window System, systemu profesjonalnego składu drukarskiego TeX i mikrojądra Mach i włączono je do GNU.<br />
<br />
Najważniejszym brakującym składnikiem GNU było jądro. W Manifeście GNU Stallman wspominał, że „istnieje znajdujące się w początkowym stadium rozwoju jądro, ale jeszcze brakuje mu wiele, aby emulować Uniksa”. Odnosił się on do jądra systemu TRIX, którego autorzy zdecydowali udostępnić je na zasadach wolnego oprogramowania i które było zgodne z 7. wersją Uniksa. Prace nad modyfikacją tego jądra rozpoczęły się w grudniu 1986 roku. Ostatecznie zdecydowano się jednak porzucić je ze względu na małą użyteczność i fakt działania wyłącznie na „rzadkiej, drogiej 68000”, co w przyszłości wymusiłoby dodatkowe prace nad przeniesieniem go na inne architektury, zanim mogłoby być uruchomione.<br />
<br />
Początkowym planem Projektu GNU była adaptacja jądra systemu BSD 4.4-Lite. Ze względu na brak współpracy ze strony programistów z Berkeley, Richard Stallman od roku 1988 rozważał użycie jądra Mach zamiast jądra BSD 4.4-Lite, jednak na jego udostępnienie na zasadach wolnego oprogramowania trzeba było poczekać aż do roku 1990; w tym czasie programiści nad nim pracujący starali się usunąć z niego kod objęty prawami autorskimi AT&T. Budowa jądra miała być największą różnicą pomiędzy GNU a „tradycyjnym” Uniksem. Jądro GNU miało być wielowątkowym mikrojądrem i miało składać się z zestawu programów nazywanych serwerami, które miały oferować taką samą funkcjonalność jak tradycyjne jądro Uniksa.<br />
<br />
Ponieważ Mach zapewniał jedynie niskopoziomową funkcjonalność jądra, Projekt GNU zmuszony był do stworzenia wysokopoziomowych części jądra jako zbioru programów użytkownika. Początkowo zbiór ten miał nazwany być Alix na cześć ówczesnej partnerki Richarda Stallmana, ale Thomas Bushnell, główny twórca jądra GNU, preferował nazwę Hurd. Nazwą Alix nazwana została część jądra przechwytująca, obsługująca i wysyłająca komunikaty systemowe do serwerów Hurda, ostatecznie – po tym, jak biblioteka C mogła wysyłać komunikaty bezpośrednio do serwerów – porzucona[8]. Od początku lat 90. rozwój Hurda został gwałtownie zahamowany przez pojawiające się problemy techniczne. Richard Stallman wspominał o tym 9 marca 2006 roku w Zagrzebiu[9]:<br />
<br />
:Uruchomienie jądra zajęło nam wiele, wiele lat, a mimo tego ciągle nie działa ono dobrze. Wygląda na to, że możemy mieć zasadnicze problemy z jego budową, z czego nikt nie zdawał sobie sprawy w roku 1990.<br />
<br />
Pomimo optymistycznego ogłoszenia Stallmana w roku 2002[10] poprzedzającego wydanie GNU/Hurda, potrzebny jest dalszy rozwój i budowa jądra. Najnowszą wersją Hurda jest wersja 0.2. Jądro jest odpowiednie dla niekrytycznych aplikacji. Od roku 2005 rozwój Hurda uległ spowolnieniu, jednak stał się on oficjalnym jądrem systemu GNU. W ramach Projektu GNU istnieje także projekt mający na celu przeniesienie systemu GNU na jądra FreeBSD, NetBSD i OpenSolarisa.<br />
<br />
Od czasu wprowadzenia jądra Linux do szerszego obiegu stało się ono najczęściej używanym jądrem dla oprogramowania GNU. Projekt GNU ukuł dla tego typu systemów określenie GNU/Linux.</div>Victorhttp://to.proste.info.pl/index.php?title=GNU&diff=3734GNU2017-04-14T19:21:20Z<p>Victor: Utworzono nową stronę "'''GNU''' (rekurencyjny akronim od ang. ''GNU’s not Unix'', GNU) – uniksopodobny system operacyjny złożony wyłącznie z wolnego oprogramowania znany też jako '''..."</p>
<hr />
<div>'''GNU''' (rekurencyjny akronim od ang. ''GNU’s not Unix'', GNU) – uniksopodobny system operacyjny złożony wyłącznie z wolnego oprogramowania znany też jako '''Projekt GNU'''. GNU zapoczątkowany został przez [https://pl.wikipedia.org/wiki/Richard_Stallman Richarda Stallmana] i był pierwszym projektem [https://pl.wikipedia.org/wiki/Free_Software_Foundation Free Software Foundation] (FSF).<br />
<br />
Programy wydawane w ramach projektu bywają nazywane '''pakietami GNU''' lub '''programami GNU'''. Podstawowe składniki systemu to:<br />
* zestaw kompilatorów GNU Compiler Collection (GCC), <br />
* narzędzia programistyczne GNU Binary Utilities (binutils), <br />
* powłoka bash, <br />
* biblioteka standardowych funkcji języka C GNU C Library (glibc),<br />
* narzędzia GNU Coreutils (coreutils).<br />
<br />
Pomimo tego, że większość elementów systemu została już dawno skompletowana i jest w powszechnym użyciu od ponad dziesięciu lat, to oficjalne jądro GNU - Hurd jest niekompletne i nie wszystkie elementy mogą z nim współpracować. Z tego powodu większość użytkowników systemu GNU używa jądra Linux, które, jako Linux-libre, jest również częścią tego systemu. GNU oficjalnie zawiera zewnętrzne oprogramowanie, jak np. implementację X.Org dla X Window System czy system profesjonalnego składu drukarskiego TeX. Wiele programów GNU zostało dodatkowo przeniesionych na inne systemy operacyjne, jak np. Microsoft Windows, Solaris, Mac OS czy różnorakie warianty systemu BSD.<br />
<br />
Specjalnie na użytek Projektu GNU napisano licencje GNU General Public License ([[GPL]]), GNU Lesser General Public License (LGPL) i GNU Free Documentation License (GFDL), obecnie używane także przez wiele projektów z nim niezwiązanych.</div>Victorhttp://to.proste.info.pl/index.php?title=Projekt_GNU&diff=3733Projekt GNU2017-04-14T18:23:14Z<p>Victor: Zabezpieczył(a) „Projekt GNU” ([edytowanie=Dozwolone tylko dla administratorów] (na zawsze) [przenoszenie=Dozwolone tylko dla administratorów] (na zawsze))</p>
<hr />
<div>#REDIRECT[[GNU]]</div>Victorhttp://to.proste.info.pl/index.php?title=Projekt_GNU&diff=3732Projekt GNU2017-04-14T18:22:56Z<p>Victor: Przekierowanie do GNU</p>
<hr />
<div>#REDIRECT[[GNU]]</div>Victorhttp://to.proste.info.pl/index.php?title=Page_Rank&diff=3731Page Rank2016-05-04T18:45:12Z<p>Victor: Zabezpieczył(a) „Page Rank” ([edytowanie=Dozwolone tylko dla administratorów] (na zawsze))</p>
<hr />
<div>#REDIRECT[[PageRank]]</div>Victorhttp://to.proste.info.pl/index.php?title=Page_Rank&diff=3730Page Rank2016-05-04T18:44:44Z<p>Victor: Przekierowanie do PageRank</p>
<hr />
<div>#REDIRECT[[PageRank]]</div>Victorhttp://to.proste.info.pl/index.php?title=Skype&diff=3729Skype2016-03-21T16:05:59Z<p>Victor: Zabezpieczył(a) „Skype” ([edytowanie=Dozwolone tylko dla administratorów] (na zawsze) [przenoszenie=Dozwolone tylko dla administratorów] (na zawsze))</p>
<hr />
<div>'''Skype''' – komunikator internetowy, oparty na technologii przetwarzania danych w chmurze.<br />
<br />
Skype pozwala prowadzić darmowe rozmowy głosowe oraz obserwację rozmówcy poprzez kamerę internetową. Pozwala także na rozmowy z posiadaczami telefonów stacjonarnych lub komórkowych za pomocą technologii VoIP (Voice over IP) tzw. usługa SkypeOut - usługa płatna. Oprócz tego Skype oferuje funkcję bezpośredniej wymiany informacji tekstowych oraz przesyłanie plików.<br />
<br />
== Zobacz też ==<br />
<htmlet>zobacz-tez</htmlet><br />
* [[Jak wyłączyć reklamy w Skype]]<br />
<br />
[[Kategoria:Komunikator]]</div>Victorhttp://to.proste.info.pl/index.php?title=Skype&diff=3728Skype2016-03-21T16:05:40Z<p>Victor: Utworzono nową stronę "'''Skype''' – komunikator internetowy, oparty na technologii przetwarzania danych w chmurze. Skype pozwala prowadzić darmowe rozmowy głosowe oraz obserwację rozmó..."</p>
<hr />
<div>'''Skype''' – komunikator internetowy, oparty na technologii przetwarzania danych w chmurze.<br />
<br />
Skype pozwala prowadzić darmowe rozmowy głosowe oraz obserwację rozmówcy poprzez kamerę internetową. Pozwala także na rozmowy z posiadaczami telefonów stacjonarnych lub komórkowych za pomocą technologii VoIP (Voice over IP) tzw. usługa SkypeOut - usługa płatna. Oprócz tego Skype oferuje funkcję bezpośredniej wymiany informacji tekstowych oraz przesyłanie plików.<br />
<br />
== Zobacz też ==<br />
<htmlet>zobacz-tez</htmlet><br />
* [[Jak wyłączyć reklamy w Skype]]<br />
<br />
[[Kategoria:Komunikator]]</div>Victorhttp://to.proste.info.pl/index.php?title=Jak_wy%C5%82%C4%85czy%C4%87_reklamy_w_Skype&diff=3727Jak wyłączyć reklamy w Skype2016-03-21T16:05:19Z<p>Victor: Victor przeniósł stronę Jak wyłączyć reklamy w skype na Jak wyłączyć reklamy w Skype, bez pozostawienia przekierowania pod starym tytułem</p>
<hr />
<div>Aby wyłączyć wyświetlanie reklam w komunikatorze [[Skype]], należy w pliku [[hosts]] dodać następujące wiersze:<br />
<br />
127.0.0.1 live.rads.msn.com<br />
127.0.0.1 ads1.msn.com<br />
127.0.0.1 static.2mdn.net<br />
127.0.0.1 ad-emea.doubleclick.net<br />
127.0.0.1 g.msn.com<br />
127.0.0.1 a.ads2.msads.net<br />
127.0.0.1 b.ads2.msads.net<br />
127.0.0.1 ad.doubleclick.net<br />
127.0.0.1 ac3.msn.com<br />
127.0.0.1 rad.msn.com<br />
127.0.0.1 msntest.serving-sys.com<br />
127.0.0.1 bs.serving-sys.com<br />
127.0.0.1 flex.msn.com<br />
127.0.0.1 ec.atdmt.com<br />
127.0.0.1 cdn.atdmt.com<br />
127.0.0.1 db3aqu.atdmt.com<br />
127.0.0.1 cds26.ams9.msecn.net<br />
127.0.0.1 sO.2mdn.net<br />
127.0.0.1 aka-cdn-ns.adtech.de<br />
127.0.0.1 secure.flashtalking.com<br />
127.0.0.1 adnexus.net<br />
127.0.0.1 adnxs.com<br />
127.0.0.1 *.rad.msn.com<br />
127.0.0.1 *.msads.net<br />
127.0.0.1 *.msecn.net<br />
127.0.0.1 apps.skype.com<br />
<br />
<br />
== Zobacz też ==<br />
<htmlet>zobacz-tez</htmlet><br />
* [[Jak wyłączyć reklamy w aqq]]<br />
* Plik [[hosts]]<br />
<br />
[[Kategoria:Komunikator]]<br />
[[Kategoria:Sztuczki]]<br />
[[Kategoria:Jak to zrobić]]</div>Victorhttp://to.proste.info.pl/index.php?title=Jak_wy%C5%82%C4%85czy%C4%87_reklamy_w_Skype&diff=3726Jak wyłączyć reklamy w Skype2016-03-21T15:56:33Z<p>Victor: </p>
<hr />
<div>Aby wyłączyć wyświetlanie reklam w komunikatorze [[Skype]], należy w pliku [[hosts]] dodać następujące wiersze:<br />
<br />
127.0.0.1 live.rads.msn.com<br />
127.0.0.1 ads1.msn.com<br />
127.0.0.1 static.2mdn.net<br />
127.0.0.1 ad-emea.doubleclick.net<br />
127.0.0.1 g.msn.com<br />
127.0.0.1 a.ads2.msads.net<br />
127.0.0.1 b.ads2.msads.net<br />
127.0.0.1 ad.doubleclick.net<br />
127.0.0.1 ac3.msn.com<br />
127.0.0.1 rad.msn.com<br />
127.0.0.1 msntest.serving-sys.com<br />
127.0.0.1 bs.serving-sys.com<br />
127.0.0.1 flex.msn.com<br />
127.0.0.1 ec.atdmt.com<br />
127.0.0.1 cdn.atdmt.com<br />
127.0.0.1 db3aqu.atdmt.com<br />
127.0.0.1 cds26.ams9.msecn.net<br />
127.0.0.1 sO.2mdn.net<br />
127.0.0.1 aka-cdn-ns.adtech.de<br />
127.0.0.1 secure.flashtalking.com<br />
127.0.0.1 adnexus.net<br />
127.0.0.1 adnxs.com<br />
127.0.0.1 *.rad.msn.com<br />
127.0.0.1 *.msads.net<br />
127.0.0.1 *.msecn.net<br />
127.0.0.1 apps.skype.com<br />
<br />
<br />
== Zobacz też ==<br />
<htmlet>zobacz-tez</htmlet><br />
* [[Jak wyłączyć reklamy w aqq]]<br />
* Plik [[hosts]]<br />
<br />
[[Kategoria:Komunikator]]<br />
[[Kategoria:Sztuczki]]<br />
[[Kategoria:Jak to zrobić]]</div>Victorhttp://to.proste.info.pl/index.php?title=HTML_lista&diff=3725HTML lista2015-12-26T16:31:27Z<p>Victor: Zabezpieczył(a) „HTML lista” ([edytowanie=Dozwolone tylko dla administratorów] (na zawsze) [przenoszenie=Dozwolone tylko dla administratorów] (na zawsze))</p>
<hr />
<div>#REDIRECT[[HTML:Lista wyliczeniowa]]</div>Victorhttp://to.proste.info.pl/index.php?title=HTML_lista&diff=3724HTML lista2015-12-26T16:31:18Z<p>Victor: Przekierowanie do HTML:Lista wyliczeniowa</p>
<hr />
<div>#REDIRECT[[HTML:Lista wyliczeniowa]]</div>Victorhttp://to.proste.info.pl/index.php?title=ClamAV&diff=3723ClamAV2015-12-22T20:31:09Z<p>Victor: Utworzono nową stronę "'''Clam AntiVirus''' - jest to program, a konkretnie zestaw narzędzi antywirusowych, dostępnych na licencji GPL. Pierwotnie stworzony dla systemów uniksowych. Obe..."</p>
<hr />
<div>'''Clam AntiVirus''' - jest to program, a konkretnie zestaw narzędzi antywirusowych, dostępnych na licencji [[GPL]]. Pierwotnie stworzony dla systemów uniksowych. Obecnie jest dostępny także dla MS [[Windows]] i Mac OS.<br />
<br />
== Narzędzia pakietu Clam AntiVirus ==<br />
W skład zestawu wchodzą m.in:<br />
* wielowątkowy demon,<br />
* skaner,<br />
* narzędzie do tworzenia sygnatur i własnych baz wirusów,<br />
* biblioteka pozwalająca na bazie ClamAV tworzyć własne programy antywirusowem<br />
* narzędzie automatycznej i darmowej aktualizacji bazy wirusów.<br />
<br />
== Zobacz też ==<br />
<htmlet>zobacz-tez</htmlet><br />
* Strona projektu [http://www.clamav.net Clam AntiVirus]<br />
<br />
[[Kategoria:ClamAV]]</div>Victorhttp://to.proste.info.pl/index.php?title=Kategoria:ClamAV&diff=3722Kategoria:ClamAV2015-12-22T20:29:03Z<p>Victor: Zabezpieczył(a) „Kategoria:ClamAV” ([edytowanie=Dozwolone tylko dla administratorów] (na zawsze) [przenoszenie=Dozwolone tylko dla administratorów] (na zawsze))</p>
<hr />
<div>[[Plik:Category.png]]<br />
[[Kategoria:Antywirus]]</div>Victorhttp://to.proste.info.pl/index.php?title=Kategoria:ClamAV&diff=3721Kategoria:ClamAV2015-12-22T20:28:49Z<p>Victor: Utworzono nową stronę "Plik:Category.png Kategoria:Antywirus"</p>
<hr />
<div>[[Plik:Category.png]]<br />
[[Kategoria:Antywirus]]</div>Victorhttp://to.proste.info.pl/index.php?title=Kategoria:Avast&diff=3720Kategoria:Avast2015-12-22T20:26:56Z<p>Victor: Utworzono nową stronę "Plik:Category.png Kategoria:Antywirus"</p>
<hr />
<div>[[Plik:Category.png]]<br />
[[Kategoria:Antywirus]]</div>Victorhttp://to.proste.info.pl/index.php?title=Gdzie_avast_trzyma_pliki_przeniesione_do_kwarantanny&diff=3719Gdzie avast trzyma pliki przeniesione do kwarantanny2015-12-22T20:26:21Z<p>Victor: </p>
<hr />
<div>== Co to jest kwarantanna awast ==<br />
Kwarantannę można sobie wyobrazić jako katalog na dysku, który ma specjalne właściwości, dzięki którym jest on bezpieczny i odizolowany, co sprawia, że jest odpowiedni do przechowywania niebezpiecznych plików. Z plikami w Kwarantannie można jednak pracować, choć z pewnymi ograniczeniami zapewniającymi bezpieczeństwo.<br />
<br />
Główną cechą katalogu kwarantanny jest pełna izolacja od reszty systemu operacyjnego. Żaden proces zewnętrzny, taki jak wirus, nie może uzyskać dostępu do plików wewnątrz kwarantanny, a ponieważ pliki wewnątrz katalogu kwarantanny nie mogą być uruchamiane, przechowywanie plików w tym katalogu nie wiąże się z niebezpieczeństwem.<br />
<br />
Dzięki szczególnym właściwościom, katalog ten to rzeczywiście obszar kwarantanny, który można wykorzystywać do różnych celów:<br />
* Przechowywanie wirusów – Jeśli program avast! wykryje wirusa a użytkownik zdecyduje z jakiegoś powodu, że nie należy go usuwać, program da możliwość przeniesienia go do kwarantanny. Gdy wirus jest w Kwarantannie, użytkownik może być pewien, że nie zostanie uruchomiony, ani przypadkowo ani celowo.<br />
* Przechowywanie podejrzanych plików – Katalog kwarantanny jest użyteczny do przechowywania podejrzanych plików w celu dokonania późniejszej analizy.<br />
* Przechowywanie kopii innych plików, które powinny być odizolowane od reszty systemu.<br />
<br />
<htmlet>adgoogle</htmlet><br />
<br />
== Praca z plikami w Kwarantannie ==<br />
Pliki w Kwarantannie należą do jednej z dwóch kategorii:<br />
* pliki zarażone lub podejrzane – pliki przeniesione do kwarantanny przez program avast! na podstawie ustawień skanowania lub zgodnie z poleceniem użytkownika<br />
* pliki użytkownika – pliki przeniesione przez użytkownika do kwarantanny.<br />
<br />
Jeśli użytkownik wybierze plik klikając go jeden raz, może wyświetlić dostępne opcje klikając prawym klawiszem myszy. Wyświetlona zostanie lista opcji:<br />
* '''Usuń''' – polecenie nieodwracalnie usuwa plik, tj. nie jest on po prostu przenoszony do kosza.<br />
* '''Przywróć''' – Polecenie przenosi plik z kwarantanny w miejsce, gdzie się pierwotnie znajdował.<br />
* '''Wydobądź''' – Polecenie kopiuje plik do wybranego folderu.<br />
* '''Skanuj''' – Polecenie wywołuje ponowne przeskanowanie pliku na obecność znanych wirusów.<br />
* '''Wyślij do laboratorium''' – opcja ta umożliwia wysłanie pliku do laboratorium wirusowego avast!, np. w sytuacji, gdy użytkownik uznał, że plik został niepoprawnie rozpoznany jako zarażony. Do pliku należy dołączyć możliwie dużo informacji, w tym nazwę pliku/programu, numer wersji oraz powód, dla którego użytkownik uważa, że plik lub program został fałszywie rozpoznany jako wirus.<br />
* '''Właściwości''' – Kliknięcie tej opcji wyświetla informacje o pliku i umożliwia dodanie komentarza zawierające szczegółowe informacje.<br />
* '''Dodaj''' – Polecenie umożliwia użytkownikowi przeglądanie systemu i wybór innych plików, które mają zostać przeniesione do Kwarantanny.<br />
* '''Odśwież wszystkie pliki''' – Odświeża listę plików w folderze Kwarantanny, np. wtedy, gdy nowy plik został przeniesiony do kwarantanny, ale podgląd listy plików w Kwarantannie nie został jeszcze uaktualniony.<br />
<br />
Uwaga – Pliki w Kwarantannie nie mogą zostać uruchomione. Jeśli użytkownik dwukrotnie kliknie plik, przypadkowo lub umyślnie, plik nie zostanie uruchomiony. Zamiast tego wyświetlone zostaną właściwości pliku. Jest to prosta funkcja zabezpieczająca przed przypadkowym uruchomieniem zarażonych plików, co może potencjalnie doprowadzić do uszkodzenia komputera.<br />
<br />
[[Plik:Kwarantanna-avast.png|300px|thumb|right|Jak odzyskać plik z kwarantanny avast]]<br />
== Jak odzyskać plik z kwarantanny avast ==<br />
Czasami avast przypadkiem przeniesie do kwarantanny potrzebny i ważny plik bez którego nie możemy uruchomić gry lub innej aplikacji. Wtedy bezskutecznie szukamy katalogu kwarantanny avast na dyskach.<br />Aby przywrócić, odzyskać plik z kwarantanny otwórz okno programu avast:<br />
* wybierz z menu '''Konserwacja'''<br />
* przejdź do sekcji '''Kwarantanna'''<br />
* a resztę zobaczysz na zdjęciu obok... <br />
<br />
== Zobacz też ==<br />
<htmlet>zobacz-tez</htmlet><br />
* [[avast]]<br />
* [[Program antywirusowy]]<br />
<br />
<br />
[[Kategoria:avast]]</div>Victorhttp://to.proste.info.pl/index.php?title=Kategoria:Antywirus&diff=3718Kategoria:Antywirus2015-12-22T20:25:39Z<p>Victor: Utworzono nową stronę "Plik:Category.png == Programy antywirusowe =="</p>
<hr />
<div>[[Plik:Category.png]]<br />
== Programy antywirusowe ==</div>Victorhttp://to.proste.info.pl/index.php?title=Clam_AntiVirus&diff=3717Clam AntiVirus2015-12-22T20:06:56Z<p>Victor: Zabezpieczył(a) „Clam AntiVirus” ([edytowanie=Dozwolone tylko dla administratorów] (na zawsze) [przenoszenie=Dozwolone tylko dla administratorów] (na zawsze))</p>
<hr />
<div>#REDIRECT[[ClamAV]]</div>Victorhttp://to.proste.info.pl/index.php?title=Clam_AntiVirus&diff=3716Clam AntiVirus2015-12-22T20:06:44Z<p>Victor: Przekierowanie do ClamAV</p>
<hr />
<div>#REDIRECT[[ClamAV]]</div>Victorhttp://to.proste.info.pl/index.php?title=Kategoria:VirtualBox&diff=3715Kategoria:VirtualBox2015-12-21T20:27:47Z<p>Victor: Utworzono nową stronę "Plik:Category.png"</p>
<hr />
<div>[[Plik:Category.png]]</div>Victorhttp://to.proste.info.pl/index.php?title=Wsp%C3%B3%C5%82dzielone_katalogi_w_VirtualBox&diff=3714Współdzielone katalogi w VirtualBox2015-12-21T20:26:56Z<p>Victor: Utworzono nową stronę "== Wymagania == Współdzielenie katalogów jest wspierane w następujących systemach operacyjnych: * Windows (2000 lub nowszy) * Linux * Solaris WAŻNE! Korzyst..."</p>
<hr />
<div>== Wymagania ==<br />
Współdzielenie katalogów jest wspierane w następujących systemach operacyjnych: <br />
* Windows (2000 lub nowszy) <br />
* Linux <br />
* Solaris <br />
<br />
WAŻNE!<br />
Korzystanie z funkcji współdzielonych katalogów wymaga zainstalowania dodatku '''gość'''.<br />
<br />
=== Windows w VBox na Linuxie ===<br />
<br />
<br />
[[Kategoria:Uzupełnić]]<br />
[[Kategoria:VirtualBox]]</div>Victorhttp://to.proste.info.pl/index.php?title=Jak_wy%C5%82%C4%85czy%C4%87_reklamy_w_Skype&diff=3713Jak wyłączyć reklamy w Skype2015-12-20T19:35:07Z<p>Victor: Zabezpieczył(a) „Jak wyłączyć reklamy w skype” ([edytowanie=Dozwolone tylko dla administratorów] (na zawsze) [przenoszenie=Dozwolone tylko dla administratorów] (na zawsze))</p>
<hr />
<div>Aby wyłączyć wyświetlanie reklam w komunikatorze skype, należy w pliku [[hosts]] dodać następujące wiersze:<br />
<br />
127.0.0.1 live.rads.msn.com<br />
127.0.0.1 ads1.msn.com<br />
127.0.0.1 static.2mdn.net<br />
127.0.0.1 ad-emea.doubleclick.net<br />
127.0.0.1 g.msn.com<br />
127.0.0.1 a.ads2.msads.net<br />
127.0.0.1 b.ads2.msads.net<br />
127.0.0.1 ad.doubleclick.net<br />
127.0.0.1 ac3.msn.com<br />
127.0.0.1 rad.msn.com<br />
127.0.0.1 msntest.serving-sys.com<br />
127.0.0.1 bs.serving-sys.com<br />
127.0.0.1 flex.msn.com<br />
127.0.0.1 ec.atdmt.com<br />
127.0.0.1 cdn.atdmt.com<br />
127.0.0.1 db3aqu.atdmt.com<br />
127.0.0.1 cds26.ams9.msecn.net<br />
127.0.0.1 sO.2mdn.net<br />
127.0.0.1 aka-cdn-ns.adtech.de<br />
127.0.0.1 secure.flashtalking.com<br />
127.0.0.1 adnexus.net<br />
127.0.0.1 adnxs.com<br />
127.0.0.1 *.rad.msn.com<br />
127.0.0.1 *.msads.net<br />
127.0.0.1 *.msecn.net<br />
127.0.0.1 apps.skype.com<br />
<br />
<br />
== Zobacz też ==<br />
<htmlet>zobacz-tez</htmlet><br />
* [[Jak wyłączyć reklamy w aqq]]<br />
* Plik [[hosts]]<br />
<br />
[[Kategoria:Komunikator]]<br />
[[Kategoria:Sztuczki]]<br />
[[Kategoria:Jak to zrobić]]</div>Victorhttp://to.proste.info.pl/index.php?title=Jak_wy%C5%82%C4%85czy%C4%87_reklamy_w_Skype&diff=3712Jak wyłączyć reklamy w Skype2015-12-20T19:34:10Z<p>Victor: Utworzono nową stronę "Aby wyłączyć wyświetlanie reklam w komunikatorze skype, należy w pliku hosts dodać następujące wiersze: 127.0.0.1 live.rads.msn.com 127.0.0.1 ads1.msn.com..."</p>
<hr />
<div>Aby wyłączyć wyświetlanie reklam w komunikatorze skype, należy w pliku [[hosts]] dodać następujące wiersze:<br />
<br />
127.0.0.1 live.rads.msn.com<br />
127.0.0.1 ads1.msn.com<br />
127.0.0.1 static.2mdn.net<br />
127.0.0.1 ad-emea.doubleclick.net<br />
127.0.0.1 g.msn.com<br />
127.0.0.1 a.ads2.msads.net<br />
127.0.0.1 b.ads2.msads.net<br />
127.0.0.1 ad.doubleclick.net<br />
127.0.0.1 ac3.msn.com<br />
127.0.0.1 rad.msn.com<br />
127.0.0.1 msntest.serving-sys.com<br />
127.0.0.1 bs.serving-sys.com<br />
127.0.0.1 flex.msn.com<br />
127.0.0.1 ec.atdmt.com<br />
127.0.0.1 cdn.atdmt.com<br />
127.0.0.1 db3aqu.atdmt.com<br />
127.0.0.1 cds26.ams9.msecn.net<br />
127.0.0.1 sO.2mdn.net<br />
127.0.0.1 aka-cdn-ns.adtech.de<br />
127.0.0.1 secure.flashtalking.com<br />
127.0.0.1 adnexus.net<br />
127.0.0.1 adnxs.com<br />
127.0.0.1 *.rad.msn.com<br />
127.0.0.1 *.msads.net<br />
127.0.0.1 *.msecn.net<br />
127.0.0.1 apps.skype.com<br />
<br />
<br />
== Zobacz też ==<br />
<htmlet>zobacz-tez</htmlet><br />
* [[Jak wyłączyć reklamy w aqq]]<br />
* Plik [[hosts]]<br />
<br />
[[Kategoria:Komunikator]]<br />
[[Kategoria:Sztuczki]]<br />
[[Kategoria:Jak to zrobić]]</div>Victorhttp://to.proste.info.pl/index.php?title=Jak_wy%C5%82%C4%85czy%C4%87_reklamy_w_aqq&diff=3711Jak wyłączyć reklamy w aqq2015-12-20T19:27:55Z<p>Victor: </p>
<hr />
<div>'''Jak wyłączyć reklamy w komunikatorze [http://pl.wikipedia.org/wiki/AQQ AQQ] 2.2.x.x'''<br />
<br />
Aby wyłączyć wyświetlanie reklam w komunikatorze AQQ 2.2.x.x należy w pliku [[hosts]] dodać następujące wiersze:<br />
<br />
<syntaxhighlight lang="dos"><br />
# Wylaczenie reklam AQQ<br />
127.0.0.1 aqq.wapster.pl<br />
127.0.0.1 talk.aqq.eu <br />
127.0.0.1 contact.aqq.eu <br />
</syntaxhighlight><br />
<br />
<br />
Jeśli nie potrafisz tego zrobić, [http://files4you.uni.me/index.php?&direction=0&order=nom&directory=programy/Windows%2098%20-%20XP%20-%20Me%20-%20Vista%20-%207/Windows%20XP%20-%20Me%20-%20Vista%20-%207/Komunikatory/AQQ pobierz skrypt], który zrobi to za ciebie. Jest to plik [[BAT]], który wykona kopię zapasową modyfikowanego pliku, oraz doda odpowiednie wpisy.<br />
<br />
<br />
=== Uwagi ===<br />
* Opcja automatycznego sprawdzania aktualizacji nie będzie działać.<br />
* Ręczna aktualizacja działa.<br />
<br />
<br />
<br />
== Zobacz też ==<br />
<htmlet>zobacz-tez</htmlet><br />
* [[Komunikator AQQ]]<br />
* [[Jak wyłączyć reklamy w skype]]<br />
* Plik [[hosts]]<br />
<br />
== Linki zewnętrzne ==<br />
* [http://www.aqq.eu/ Strona projektu www.aqq.eu]<br />
* [http://files4you.uni.me/index.php?&direction=0&order=nom&directory=programy/Windows%2098%20-%20XP%20-%20Me%20-%20Vista%20-%207/Windows%20XP%20-%20Me%20-%20Vista%20-%207/Komunikatory/AQQ Stabilna sprawdzona wersja AQQ]<br />
<br />
<br />
[[Kategoria:Komunikator]]<br />
[[Kategoria:Sztuczki]]<br />
[[Kategoria:Jak to zrobić]]</div>Victorhttp://to.proste.info.pl/index.php?title=Jak_zrobi%C4%87_bootowalny_HDD/CD/DVD/pendrive_USB&diff=3710Jak zrobić bootowalny HDD/CD/DVD/pendrive USB2015-12-19T19:21:32Z<p>Victor: </p>
<hr />
<div>Wymienne nośniki danych są coraz tańsze. Używamy płyt [[CD]]/[[DVD]] i [[pendrive]]'ów [[USB]] do przechowywania różnych danych. Ale jak to się dzieje, że te, z których instalujemy systemy operacyjne "startują" z [[BIOS]]u, a nagrane przez nas z naszymi plikami już nie? Odpowiedź jest prosta, ponieważ "bootowalne" nośniki-napędy posiadają w '''[[MBR]]''' coś takiego jak '''[[boot loader]]'''.<br />
<br />
<br />
= Bootowalny nośnik =<br />
<br />
== Co to jest boot loader ==<br />
'''boot loader''' jest to '''program rozruchowy''', który jest uruchamiany jako pierwszy, zaraz po zakończeniu wykonywania programu zawartego w [[BIOS]]ie. Służy on do załadowania systemu operacyjnego komputera i jest umieszczony w MBR.<br />
<br />
== Co to jest MBR ==<br />
'''MBR''' ('''M'''aster '''B'''oot '''R'''ecord) jest to główny rekord startowy - pierwszy sektor dysku/pendrive (512 bajtów), zawierający '''program rozruchowy''' (boot loader) i [[ Tablica partycji |tablicę partycji]].<br />
Pierwsze 446 bajtów zajmuje boot loader, kolejne 64 bajty zajmuje czteroelementowa tablica partycji (16 bajtów/partycję), a ostatnie 2 bajty to sygnatura rozruchu (boot signature).<br />
<br />
=== Jak to działa ===<br />
# Włączamy komputer<br />
# [[BIOS]] wykonuje swój program (sprawdza urządzenia, napędy, itp.). Następnie szuka napędu/dysku/partycji z włączoną sygnaturą rozruchu (aktywną). Gdy ją znajdzie, przekazuje sterowanie do programu rozruchowego umieszczonego w MBR nośnika.<br />
# Uruchomiony przez BIOS program rozruchowy przekazuje sterowanie - uruchamia program ładujący system operacyjny.<br />
<br />
=== Start systemu z innych urządzeń ===<br />
Program rozruchowy jak i cały system operacyjny może być też pobierany z innych urządzeń np. takich jak: stacja dyskietek, napęd CD/DVD, dysk USB. W każdym przypadku napęd/nośnik musi posiadać program rozruchowy w swoim MBR.<br />
<br />
= Tworzymy bootowalny nośnik =<br />
Do zrobienia bootowalnego pendrive użyjemy narzędzia [[diskpart]], które posiada każdy Windows od ME w górę. Oczywiście niezbędny jest też sam nośnik - pendrive. Zanim jednak przystąpimy do pracy, proszę upewnić się, że użyty pendrive nie zawiera ważnych plików, ponieważ przeprowadzone na nim działania zniszczą jego zawartość. Do zrobienia bootowalnego nośnika, trzeba posiadać prawa administratora systemu.<br />
<br />
Do dzieła.<br />
* Podłączmy nasz pendrive do USB komputera.<br />
* Uruchamiamy [[wiersz poleceń]], gdzie wpisujemy '''diskpart''', na co konsola odpowie:<br />
C:\Users\Administrator> diskpart<br />
<br />
Microsoft DiskPart wersja 6.1.7601<br />
Copyright (C) 1999-2008 Microsoft Corporation.<br />
Na komputerze: WIN7<br />
<br />
DISKPART><br />
<br />
* wydajemy polecenie: '''list disk'''<br />
DISKPART> list disk<br />
<br />
Nr dysku Stan Rozmiar Wolne Dyn GPT<br />
-------- ------------- ------- ------- --- ---<br />
Dysk 0 Online 37 GB 2048 KB<br />
Dysk 1 Online 37 GB 2048 KB<br />
Dysk 2 Online 74 GB 0 B<br />
Dysk 3 Online 14 GB 0 B<br />
<br />
: Polecenie zwróciło listę wszystkich fizycznych napędów dostępnych w systemie. Pendrive, w tym przypadku, to '''Dysk 3''', ponieważ użyłem takiego o pojemności 14GB. Trzeba więc teraz wskazać w/w nośnik.<br />
* wydajemy polecenie '''select disk 3'''<br />
DISKPART> select disk 3<br />
<br />
Obecnie wybranym dyskiem jest dysk 3.<br />
: Dla pewności można raz jeszcze wydać polecenie '''list disk'''. Jeśli faktycznie wybrany jest dysk 3, to przed nazwą wybranego dysku będzie * (gwiazdka).<br />
<br />
* poleceniem '''clean''' czyścimy zawartość wybranego nośnika.<br />
DISKPART> clean<br />
<br />
Program DiskPart pomyślnie oczyścił dysk.<br />
* poleceniem '''create partition primary''' tworzymy partycję podstawową.<br />
DISKPART> create partition primary<br />
<br />
Utworzenie określonej partycji przez program DiskPart powiodło się.<br />
<br />
: Mamy już założoną partycję, trzeba jeszcze ją sformatować.<br />
* polecenie '''format fs=fat32 quick'''.<br />
DISKPART> format fs=fat32 quick<br />
<br />
Ukończono 100 procent<br />
<br />
Program DiskPart pomyślnie sformatował wolumin.<br />
<br />
* polecenie '''active''' czyni partycję aktywną - bootowalną.<br />
DISKPART> active<br />
<br />
Program DiskPart oznaczył bieżącą partycję jako aktywną.<br />
<br />
<br />
Wychodzimy z diskpart komendą '''exit'''. Można teraz przekopiować na nasz pendrive pliki z płyty instalacyjnej Windows i gotowe.<br />
<br />
[[Kategoria:Uzupełnić]]</div>Victorhttp://to.proste.info.pl/index.php?title=Jak_zrobi%C4%87_bootowalny_HDD/CD/DVD/pendrive_USB&diff=3709Jak zrobić bootowalny HDD/CD/DVD/pendrive USB2015-12-19T19:11:11Z<p>Victor: </p>
<hr />
<div>Wymienne nośniki danych są coraz tańsze. Używamy płyt [[CD]]/[[DVD]] i [[pendrive]]'ów [[USB]] do przechowywania różnych danych. Ale jak to się dzieje, że te, z których instalujemy systemy operacyjne "startują" z [[BIOS]]u, a nagrane przez nas z naszymi plikami już nie? Odpowiedź jest prosta, ponieważ "bootowalne" nośniki-napędy posiadają w '''[[MBR]]''' coś takiego jak '''[[boot loader]]'''.<br />
<br />
<br />
= Bootowalny nośnik =<br />
<br />
== Co to jest boot loader ==<br />
'''boot loader''' jest to '''program rozruchowy''', który jest uruchamiany jako pierwszy, zaraz po zakończeniu wykonywania programu zawartego w [[BIOS]]ie. Służy on do załadowania systemu operacyjnego komputera i jest umieszczony w MBR.<br />
<br />
== Co to jest MBR ==<br />
'''MBR''' ('''M'''aster '''B'''oot '''R'''ecord) jest to główny rekord startowy - pierwszy sektor dysku/pendrive (512 bajtów), zawierający '''program rozruchowy''' (boot loader) i [[ Tablica partycji |tablicę partycji]].<br />
Pierwsze 446 bajtów zajmuje boot loader, kolejne 64 bajty zajmuje czteroelementowa tablica partycji (16 bajtów/partycję), a ostatnie 2 bajty to sygnatura rozruchu (boot signature).<br />
<br />
=== Jak to działa ===<br />
# Włączamy komputer<br />
# [[BIOS]] wykonuje swój program (sprawdza urządzenia, napędy, itp.). Następnie szuka napędu/dysku/partycji z włączoną sygnaturą rozruchu (aktywną). Gdy ją znajdzie, przekazuje sterowanie do programu rozruchowego umieszczonego w MBR nośnika.<br />
# Uruchomiony przez BIOS program rozruchowy przekazuje sterowanie - uruchamia program ładujący system operacyjny.<br />
<br />
=== Start systemu z innych urządzeń ===<br />
Program rozruchowy jak i cały system operacyjny może być też pobierany z innych urządzeń np. takich jak: stacja dyskietek, napęd CD/DVD, dysk USB. W każdym przypadku napęd/nośnik musi posiadać program rozruchowy w swoim MBR.<br />
<br />
= Tworzymy bootowalny nośnik =<br />
Do zrobienia bootowalnego pendrive użyjemy narzędzia [[diskpart]], które posiada każdy Windows od ME w górę. Oczywiście niezbędny jest też sam nośnik - pendrive. Zanim jednak przystąpimy do pracy, proszę upewnić się, że użyty pendrive nie zawiera ważnych plików, ponieważ przeprowadzone na nim działania zniszczą jego zawartość. Do zrobienia bootowalnego nośnika, trzeba posiadać prawa administratora systemu.<br />
<br />
Do dzieła.<br />
* Podłączmy nasz pendrive do USB komputera.<br />
* Uruchamiamy [[wiersz poleceń]], gdzie wpisujemy '''diskpart''', na co konsola odpowie:<br />
C:\Users\Administrator> diskpart<br />
<br />
Microsoft DiskPart wersja 6.1.7601<br />
Copyright (C) 1999-2008 Microsoft Corporation.<br />
Na komputerze: WIN7<br />
<br />
DISKPART><br />
<br />
* wydajemy polecenie: '''list disk'''<br />
DISKPART> list disk<br />
<br />
Nr dysku Stan Rozmiar Wolne Dyn GPT<br />
-------- ------------- ------- ------- --- ---<br />
Dysk 0 Online 37 GB 2048 KB<br />
Dysk 1 Online 37 GB 2048 KB<br />
Dysk 2 Online 74 GB 0 B<br />
Dysk 3 Online 14 GB 0 B<br />
<br />
: Polecenie zwróciło listę wszystkich fizycznych napędów dostępnych w systemie. Pendrive, w tym przypadku, to '''Dysk 3''', ponieważ użyłem takiego o pojemności 14GB. Trzeba więc teraz wskazać w/w nośnik.<br />
* wydajemy polecenie '''select disk 3'''<br />
DISKPART> select disk 3<br />
<br />
Obecnie wybranym dyskiem jest dysk 3.<br />
: Dla pewności można raz jeszcze wydać polecenie '''list disk'''. Jeśli faktycznie wybrany jest dysk 3, to przed nazwą wybranego dysku będzie * (gwiazdka).<br />
<br />
* poleceniem '''clean''' czyścimy zawartość wybranego nośnika.<br />
DISKPART> clean<br />
<br />
Program DiskPart pomyślnie oczyścił dysk.<br />
* poleceniem '''create partition primary''' tworzymy partycję podstawową.<br />
DISKPART> create partition primary<br />
<br />
Utworzenie określonej partycji przez program DiskPart powiodło się.<br />
<br />
: Mamy już założoną partycję, trzeba jeszcze ją sformatować.<br />
* polecenie '''format fs=fat32 quick'''.<br />
DISKPART> format fs=fat32 quick<br />
<br />
Ukończono 100 procent<br />
<br />
Program DiskPart pomyślnie sformatował wolumin.<br />
<br />
Wychodzimy z diskpart komendą '''exit'''. Można teraz przekopiować na nasz pendrive pliki z płyty instalacyjnej Windows i gotowe.<br />
<br />
[[Kategoria:Uzupełnić]]</div>Victorhttp://to.proste.info.pl/index.php?title=Jak_zrobi%C4%87_bootowalny_HDD/CD/DVD/pendrive_USB&diff=3708Jak zrobić bootowalny HDD/CD/DVD/pendrive USB2015-12-19T18:05:20Z<p>Victor: </p>
<hr />
<div>Wymienne nośniki danych są coraz tańsze. Używamy płyt [[CD]]/[[DVD]] i [[pendrive]]'ów [[USB]] do przechowywania różnych danych. Ale jak to się dzieje, że te, z których instalujemy systemy operacyjne "startują" z [[BIOS]]u, a nagrane przez nas z naszymi plikami już nie? Odpowiedź jest prosta, ponieważ "bootowalne" nośniki-napędy posiadają w '''[[MBR]]''' coś takiego jak '''[[boot loader]]'''.<br />
<br />
<br />
= Bootowalny nośnik =<br />
<br />
== Co to jest boot loader ==<br />
'''boot loader''' jest to '''program rozruchowy''', który jest uruchamiany jako pierwszy, zaraz po zakończeniu wykonywania programu zawartego w [[BIOS]]ie. Służy on do załadowania systemu operacyjnego komputera i jest umieszczony w MBR.<br />
<br />
== Co to jest MBR ==<br />
'''MBR''' ('''M'''aster '''B'''oot '''R'''ecord) jest to główny rekord startowy - pierwszy sektor dysku/pendrive (512 bajtów), zawierający '''program rozruchowy''' (boot loader) i [[ Tablica partycji |tablicę partycji]].<br />
Pierwsze 446 bajtów zajmuje boot loader, kolejne 64 bajty zajmuje czteroelementowa tablica partycji (16 bajtów/partycję), a ostatnie 2 bajty to sygnatura rozruchu (boot signature).<br />
<br />
=== Jak to działa ===<br />
# Włączamy komputer<br />
# [[BIOS]] wykonuje swój program (sprawdza urządzenia, napędy, itp.). Następnie szuka napędu/dysku/partycji z włączoną sygnaturą rozruchu (aktywną). Gdy ją znajdzie, przekazuje sterowanie do programu rozruchowego umieszczonego w MBR nośnika.<br />
# Uruchomiony przez BIOS program rozruchowy przekazuje sterowanie - uruchamia program ładujący system operacyjny.<br />
<br />
=== Start systemu z innych urządzeń ===<br />
Program rozruchowy jak i cały system operacyjny może być też pobierany z innych urządzeń np. takich jak: stacja dyskietek, napęd CD/DVD, dysk USB.</div>Victorhttp://to.proste.info.pl/index.php?title=Jak_zrobi%C4%87_bootowalny_HDD/CD/DVD/pendrive_USB&diff=3707Jak zrobić bootowalny HDD/CD/DVD/pendrive USB2015-12-19T17:41:22Z<p>Victor: </p>
<hr />
<div>Wymienne nośniki danych są coraz tańsze. Używamy płyt [[CD]]/[[DVD]] i [[pendrive]]'ów [[USB]] do przechowywania różnych danych. Ale jak to się dzieje, że te, z których instalujemy systemy operacyjne "startują" z [[BIOS]]u, a nagrane przez nas z naszymi plikami już nie? Odpowiedź jest prosta, ponieważ "bootowalne" nośniki-napędy posiadają w '''[[MBR]]''' coś takiego jak '''[[boot loader]]'''.<br />
<br />
<br />
== Co to jest boot loader ==<br />
'''boot loader''' jest to '''program rozruchowy''', który jest uruchamiany jako pierwszy, zaraz po zakończeniu wykonywania programu zawartego w [[BIOS]]ie. Służy on do załadowania systemu operacyjnego komputera i jest umieszczony w MBR.<br />
<br />
== Co to jest MBR ==<br />
'''MBR''' ('''M'''aster '''B'''oot '''R'''ecord) jest to główny rekord startowy - pierwszy sektor dysku/pendrive (512 bajtów), zawierający '''program rozruchowy''' (boot loader) i [[ Tablica partycji |tablicę partycji]].<br />
Pierwsze 446 bajtów zajmuje boot loader, kolejne 64 bajty zajmuje czteroelementowa tablica partycji (16 bajtów/partycję), a ostatnie 2 bajty to sygnatura rozruchu (boot signature).</div>Victorhttp://to.proste.info.pl/index.php?title=Jak_zrobi%C4%87_bootowalny_HDD/CD/DVD/pendrive_USB&diff=3706Jak zrobić bootowalny HDD/CD/DVD/pendrive USB2015-12-19T16:46:00Z<p>Victor: Utworzono nową stronę "Wymienne nośniki danych są coraz tańsze. Używamy płyt CD/DVD i pendrive'ów USB do przechowywania różnych danych. Ale jak to się dzieje, że te,..."</p>
<hr />
<div>Wymienne nośniki danych są coraz tańsze. Używamy płyt [[CD]]/[[DVD]] i [[pendrive]]'ów [[USB]] do przechowywania różnych danych. Ale jak to się dzieje, że te, z których instalujemy systemy operacyjne "startują" z [[BIOS]]u, a nagrane przez nas z naszymi plikami już nie? Odpowiedź jest prosta, ponieważ "bootowalne" nośniki-napędy posiadają w '''[[MBR]]''' coś takiego jak '''[[boot loader]]'''.<br />
<br />
<br />
== Co to jest boot loader ==<br />
'''boot loader''' jest to program rozruchowy, który jest uruchamiany jako pierwszy, zaraz po zakończeniu wykonywania programu zawartego w [[BIOS]]ie. Służy on do załadowania systemu operacyjnego komputera i jest umieszczony w MBR.<br />
<br />
== Co to jest MBR ==</div>Victorhttp://to.proste.info.pl/index.php?title=Total_Commander&diff=3705Total Commander2015-07-16T23:14:57Z<p>Victor: /* Zobacz tez */</p>
<hr />
<div>[[Plik:Total commander.png|300px|thumb|right|Okna menedżera plików]]<br />
'''Total Commander''' to [[Menedżer plików| menedżer plików]] i [[klient FTP]] dla [[systemu operacyjnego]] [[Windows]]. Program w wersji [[freeware]] możesz pobrać na stronie [http://www.ghisler.com http://www.ghisler.com]. Więcej ogólnych informacji o autorze i historii znajdziesz w [http://pl.wikipedia.org/wiki/Total_Commander Wiki].<br />
<br />
<br />
Konfiguracja i posługiwanie się narzędziami zarządzającymi plikami jest b. proste i intuicyjne, zwłaszcza że aplikacja jest dostępna w j. polskim.<br />
Opiszę więc konfigurację [[Klient FTP| klienta FTP]] i niektórych ustawień.<br />
<br />
<br />
== Konfiguracja Total Commander'a ==<br />
[[Plik:Total commander okno ustawien.png|300px|thumb|left|Okno konfiguracji.]]<br />
<br />
=== Pokaż pliki ukryte/systemowe ===<br />
Total Commander posiada możliwość wyświetlania [[Plik ukryty| plików ukrytych]] i [[Plik systemowy| systemowych]]. Ta opcja domyślnie jest '''wyłączona'''. Możesz ją włączyć: '''Konfiguracja''' > '''Opcje''' > '''Wyświetlanie''' i zaznacz na zakładce '''Pokaż pliki ukryte/systemowe'''.<br />
<br />
=== Konfiguracja klienta FTP ===<br />
Kiedy klient FTP połączy się z serwerem, zawartość konta - listę plików - wyświetla w oknie które było [[Aktywne okno|aktywne]] w chwili nawiązywania połączenia. Raz może to być lewe, raz prawe. Taka sytuacja może prowadzić do pomyłek przy wysyłaniu / pobieraniu plików. Przyjęło się, że lewe okno powinno reprezentować zawartość dysku komputera lokalnego, a prawe konta FTP na zdalnym serwerze - jest to tylko zwyczaj. Ty możesz ustalić inne zasady.<br />
Zamianę paneli miejscami realizuje [[skrót klawiszowy]] '''Ctr''' + '''U''' lub polecenie menu: '''Polecenia''' > '''Źródłowy <=> Docelowy'''.<br />
<br />
<gallery widths=120px heights=120px perrow=3 caption="Klient FTP" align="right"><br />
Plik:Total commander polacz z ftp.png|Okno '''Połącz z serwerem''' - Lista zdefiniowanych połączeń<br />
Plik:Total commander ftp szczegoly polaczenia.png|Okno FTP: szczegóły połączenia - Dane połączenia FTP<br />
Plik:Total commander klient ftp.png|Okna Total Commander po nawiązaniu połączenia.<br />
</gallery><br />
<br />
Jednak najwygodniej ustawić to na stałe w konfiguracji programu. Wybierz z menu '''Konfiguracja''' > '''Opcje''', z listy w lewym oknie wybierz '''FTP''', odszukaj na karcie etykietę: '''Otwórz nowe połączenia''' gdzie ustaw to, co Ci najbardziej odpowiada. Pamiętaj aby zapisać nowe ustawienia - '''Zapisz ustawienia''' w '''Konfiguracji'''.<br />
<br />
<br />
[[Skrót klawiszowy]] Ctr + F lub wybranie z [[Pasek menu| paska menu]]: '''Sieć''' > '''FTP połączenie''' otwiera okno '''Połącz z serwerem''' zawierające listę twoich serwerów i przyciski do zarządzania nią, gdzie możesz m. in. dodać / usunąć połączenie, edytować właściwości już istniejących.<br />
<br />
==== Dodawanie serwera ====<br />
* Kliknij przycisk '''Nowe połączenie''' - otworzy się okno '''FTP: szczegóły połączenia'''<br />
Opis pól:<br />
* Dane niezbędne do nawiązania połączenia:<br />
** '''Sesja''' - nazwa połączenia - dowolna wybrana przez ciebie.<br />
** '''Nazwa hosta''' - adres serwera FTP lub jego IP<br />
** '''Użytkownik''' - login do konta FTP<br />
** '''Hasło''' - hasło dostępu do konta FTP<br />
<br />
* Dane ułatwiające korzystanie<br />
** '''Zdalny katalog''' - ścieżka do katalogu który ma być otwarty na serwerze - pamiętaj że nazwy katalogów oddziela się / a nie \ np. /html_public/<br />
** '''Lokalny katalog''' - katalog na dysku lokalnego komputera. <br />
<br />
===== Zrywanie połączenia przez Total Commander =====<br />
Jeśli Total Commander często zrywa połączenie w czasie sesji - rozłącza się, to:<br />
* zaznacz pole '''Wyślij komendę, by utrzymać połączenie<br />
* w polu '''Komenda''' wybierz polecenie z listy np '''PWD'''<br />
* w polu '''Wysyłanie co każde''' wpisz co ile sekund polecenie ma być wysyłane. <br />
** Wartość możesz dobrać doświadczalnie np. 90s, 60s, 45s, 30s.<br />
<br />
==== Nawiązywanie połączenia ====<br />
Aby nawiązać połączenie z serwerem FTP:<br />
* w oknie '''FTP: szczegóły połączenia''' wybierz wcześniej zdefiniowany serwer z listy<br />
* kliknij przycisk '''Połącz'''<br />
Po kilku sekundach w jednym z okien pojawi się lista plików na serwerze.<br />
<br />
<br />
<br />
<htmlet>adgoogle</htmlet><br />
<br />
== Zmiana atrybutów pliku ==<br />
[[Plik:Total commander zmiana atrybutow pliku.png|300px|thumb|right|Total Commander - zmiana atrybutów pliku.]]<br />
<br />
=== Na dysku lokalnym ===<br />
Total Commander oferuje, prosty w użyciu, mechanizm zmiany atrybutów pojedynczych [[plik| plików]], grup plików, oraz całej zawartości wskazanego [[Folder| folderu]] z jego [[Podfolder| podfolderami]] włącznie. '''Plik''' > '''Zmień atrybuty...'''<br />
<br />
=== Na serwerze ===<br />
[[Plik:Totalcommander atrybuty ftp.jpg|300px|thumb|left|Total Commander - zmiana atrybutów pliku na serwerze.]]<br />
Total Commander pozwala ustawiać prawa dostępu do plików i katalogów umieszczonych na serwerze.<br />
<br />
* Zaznacz plik/katalog na zdalnym serwerze, następnie wybierz z menu '''Plik''' > '''Zmień atrybuty...'''<br />
* W otwartym oknie zaznacz odpowiednie pola.<br />
* Kliknij Ok<br />
<br />
== Pakowanie RAR ZIP 7-zip ==<br />
Total Commander tworzy, wypakowuje i wyświetla zawartość takich archiwów jak: ZIP, RAR, TAR, ARJ, UC2, GZ, LHA, ACE, TGZ czy 7-zip. Skrót Alt + F5 wywołuje okno pakerów.<br />
[[Plik:Total Commander Pakowanie.png|300px|thumb|left|Menu pakowania - Total Commander]]<br />
<br />
<br />
Obsługa niektórych archiwów wymaga podania ścieżek dostępu (Panel konfiguracyjny, sekcja Paker) do zewnętrznych programów pakujących. Ale dzięki temu zawartość każdego archiwum możemy przeglądać jak plik zip.<br />
<br />
Obsługa archiwów 7-zip wymaga instalacji [http://totalcmd.pl/download/wcx/arc/7zip wtyczki Total Commandera].<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<gallery widths=120px heights=120px perrow=5 caption="Klient FTP" align="right"><br />
Plik:TotalCommander Archiwa.png|Archiwa<br />
Plik:TotalCommander RAR.png|Archiwum RAR<br />
Plik:TotalCommander TGZ.png|Archiwum TGZ<br />
Plik:TotalCommander ZIP.png|Archiwum ZIP<br />
Plik:TotalCommander 7ZIP.png|Archiwum 7-zip<br />
</gallery><br />
<br />
== Zobacz tez ==<br />
<htmlet>zobacz-tez</htmlet><br />
* [[Klient FTP]]<br />
<br />
=== Linki zewnętrzne ===<br />
* [http://totalcmd.pl/ totalcmd.pl]<br />
<br />
<br />
<br />
[[Kategoria:Programy]]<br />
[[Kategoria:Tworzenie stron www]]<br />
[[Kategoria:Klient FTP]]<br />
[[Kategoria:Uzupełnić]]</div>Victorhttp://to.proste.info.pl/index.php?title=Total_Commander&diff=3704Total Commander2015-07-16T23:12:32Z<p>Victor: </p>
<hr />
<div>[[Plik:Total commander.png|300px|thumb|right|Okna menedżera plików]]<br />
'''Total Commander''' to [[Menedżer plików| menedżer plików]] i [[klient FTP]] dla [[systemu operacyjnego]] [[Windows]]. Program w wersji [[freeware]] możesz pobrać na stronie [http://www.ghisler.com http://www.ghisler.com]. Więcej ogólnych informacji o autorze i historii znajdziesz w [http://pl.wikipedia.org/wiki/Total_Commander Wiki].<br />
<br />
<br />
Konfiguracja i posługiwanie się narzędziami zarządzającymi plikami jest b. proste i intuicyjne, zwłaszcza że aplikacja jest dostępna w j. polskim.<br />
Opiszę więc konfigurację [[Klient FTP| klienta FTP]] i niektórych ustawień.<br />
<br />
<br />
== Konfiguracja Total Commander'a ==<br />
[[Plik:Total commander okno ustawien.png|300px|thumb|left|Okno konfiguracji.]]<br />
<br />
=== Pokaż pliki ukryte/systemowe ===<br />
Total Commander posiada możliwość wyświetlania [[Plik ukryty| plików ukrytych]] i [[Plik systemowy| systemowych]]. Ta opcja domyślnie jest '''wyłączona'''. Możesz ją włączyć: '''Konfiguracja''' > '''Opcje''' > '''Wyświetlanie''' i zaznacz na zakładce '''Pokaż pliki ukryte/systemowe'''.<br />
<br />
=== Konfiguracja klienta FTP ===<br />
Kiedy klient FTP połączy się z serwerem, zawartość konta - listę plików - wyświetla w oknie które było [[Aktywne okno|aktywne]] w chwili nawiązywania połączenia. Raz może to być lewe, raz prawe. Taka sytuacja może prowadzić do pomyłek przy wysyłaniu / pobieraniu plików. Przyjęło się, że lewe okno powinno reprezentować zawartość dysku komputera lokalnego, a prawe konta FTP na zdalnym serwerze - jest to tylko zwyczaj. Ty możesz ustalić inne zasady.<br />
Zamianę paneli miejscami realizuje [[skrót klawiszowy]] '''Ctr''' + '''U''' lub polecenie menu: '''Polecenia''' > '''Źródłowy <=> Docelowy'''.<br />
<br />
<gallery widths=120px heights=120px perrow=3 caption="Klient FTP" align="right"><br />
Plik:Total commander polacz z ftp.png|Okno '''Połącz z serwerem''' - Lista zdefiniowanych połączeń<br />
Plik:Total commander ftp szczegoly polaczenia.png|Okno FTP: szczegóły połączenia - Dane połączenia FTP<br />
Plik:Total commander klient ftp.png|Okna Total Commander po nawiązaniu połączenia.<br />
</gallery><br />
<br />
Jednak najwygodniej ustawić to na stałe w konfiguracji programu. Wybierz z menu '''Konfiguracja''' > '''Opcje''', z listy w lewym oknie wybierz '''FTP''', odszukaj na karcie etykietę: '''Otwórz nowe połączenia''' gdzie ustaw to, co Ci najbardziej odpowiada. Pamiętaj aby zapisać nowe ustawienia - '''Zapisz ustawienia''' w '''Konfiguracji'''.<br />
<br />
<br />
[[Skrót klawiszowy]] Ctr + F lub wybranie z [[Pasek menu| paska menu]]: '''Sieć''' > '''FTP połączenie''' otwiera okno '''Połącz z serwerem''' zawierające listę twoich serwerów i przyciski do zarządzania nią, gdzie możesz m. in. dodać / usunąć połączenie, edytować właściwości już istniejących.<br />
<br />
==== Dodawanie serwera ====<br />
* Kliknij przycisk '''Nowe połączenie''' - otworzy się okno '''FTP: szczegóły połączenia'''<br />
Opis pól:<br />
* Dane niezbędne do nawiązania połączenia:<br />
** '''Sesja''' - nazwa połączenia - dowolna wybrana przez ciebie.<br />
** '''Nazwa hosta''' - adres serwera FTP lub jego IP<br />
** '''Użytkownik''' - login do konta FTP<br />
** '''Hasło''' - hasło dostępu do konta FTP<br />
<br />
* Dane ułatwiające korzystanie<br />
** '''Zdalny katalog''' - ścieżka do katalogu który ma być otwarty na serwerze - pamiętaj że nazwy katalogów oddziela się / a nie \ np. /html_public/<br />
** '''Lokalny katalog''' - katalog na dysku lokalnego komputera. <br />
<br />
===== Zrywanie połączenia przez Total Commander =====<br />
Jeśli Total Commander często zrywa połączenie w czasie sesji - rozłącza się, to:<br />
* zaznacz pole '''Wyślij komendę, by utrzymać połączenie<br />
* w polu '''Komenda''' wybierz polecenie z listy np '''PWD'''<br />
* w polu '''Wysyłanie co każde''' wpisz co ile sekund polecenie ma być wysyłane. <br />
** Wartość możesz dobrać doświadczalnie np. 90s, 60s, 45s, 30s.<br />
<br />
==== Nawiązywanie połączenia ====<br />
Aby nawiązać połączenie z serwerem FTP:<br />
* w oknie '''FTP: szczegóły połączenia''' wybierz wcześniej zdefiniowany serwer z listy<br />
* kliknij przycisk '''Połącz'''<br />
Po kilku sekundach w jednym z okien pojawi się lista plików na serwerze.<br />
<br />
<br />
<br />
<htmlet>adgoogle</htmlet><br />
<br />
== Zmiana atrybutów pliku ==<br />
[[Plik:Total commander zmiana atrybutow pliku.png|300px|thumb|right|Total Commander - zmiana atrybutów pliku.]]<br />
<br />
=== Na dysku lokalnym ===<br />
Total Commander oferuje, prosty w użyciu, mechanizm zmiany atrybutów pojedynczych [[plik| plików]], grup plików, oraz całej zawartości wskazanego [[Folder| folderu]] z jego [[Podfolder| podfolderami]] włącznie. '''Plik''' > '''Zmień atrybuty...'''<br />
<br />
=== Na serwerze ===<br />
[[Plik:Totalcommander atrybuty ftp.jpg|300px|thumb|left|Total Commander - zmiana atrybutów pliku na serwerze.]]<br />
Total Commander pozwala ustawiać prawa dostępu do plików i katalogów umieszczonych na serwerze.<br />
<br />
* Zaznacz plik/katalog na zdalnym serwerze, następnie wybierz z menu '''Plik''' > '''Zmień atrybuty...'''<br />
* W otwartym oknie zaznacz odpowiednie pola.<br />
* Kliknij Ok<br />
<br />
== Pakowanie RAR ZIP 7-zip ==<br />
Total Commander tworzy, wypakowuje i wyświetla zawartość takich archiwów jak: ZIP, RAR, TAR, ARJ, UC2, GZ, LHA, ACE, TGZ czy 7-zip. Skrót Alt + F5 wywołuje okno pakerów.<br />
[[Plik:Total Commander Pakowanie.png|300px|thumb|left|Menu pakowania - Total Commander]]<br />
<br />
<br />
Obsługa niektórych archiwów wymaga podania ścieżek dostępu (Panel konfiguracyjny, sekcja Paker) do zewnętrznych programów pakujących. Ale dzięki temu zawartość każdego archiwum możemy przeglądać jak plik zip.<br />
<br />
Obsługa archiwów 7-zip wymaga instalacji [http://totalcmd.pl/download/wcx/arc/7zip wtyczki Total Commandera].<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<gallery widths=120px heights=120px perrow=5 caption="Klient FTP" align="right"><br />
Plik:TotalCommander Archiwa.png|Archiwa<br />
Plik:TotalCommander RAR.png|Archiwum RAR<br />
Plik:TotalCommander TGZ.png|Archiwum TGZ<br />
Plik:TotalCommander ZIP.png|Archiwum ZIP<br />
Plik:TotalCommander 7ZIP.png|Archiwum 7-zip<br />
</gallery><br />
<br />
== Zobacz tez ==<br />
<htmlet>zobacz-tez</htmlet><br />
* [[Klient FTP]]<br />
<br />
<br />
<br />
[[Kategoria:Programy]]<br />
[[Kategoria:Tworzenie stron www]]<br />
[[Kategoria:Klient FTP]]<br />
[[Kategoria:Uzupełnić]]</div>Victorhttp://to.proste.info.pl/index.php?title=Plik:TotalCommander_Archiwa.png&diff=3703Plik:TotalCommander Archiwa.png2015-07-16T23:07:27Z<p>Victor: Total Commander - tworzenie archiwów</p>
<hr />
<div>Total Commander - tworzenie archiwów</div>Victorhttp://to.proste.info.pl/index.php?title=Plik:TotalCommander_RAR.png&diff=3702Plik:TotalCommander RAR.png2015-07-16T23:07:11Z<p>Victor: Total Commander - archiwum RAR</p>
<hr />
<div>Total Commander - archiwum RAR</div>Victor