Plik

Z ToProste
(Przekierowano z Atrybuty pliku)
Skocz do: nawigacji, wyszukiwania

Wszelkie dane i informacje tworzone i obrabiane przy użyciu komputera są na nim przechowywane w postaci zbiorów danych. Taki zbiór to plik (ang. file). Plik zawierający polecenia które mogą być wykonywane przez komputer jest programem. Plik może też zawierać dane opracowane przez użytkownika przy pomocy jakiegoś programu i w tym przypadku jest dokumentem.

Każdy plik musi mieć przydzieloną niepowtarzalną nazwę w obrębie danego katalogu, dzięki której jest rozpoznawany. W systemach operacyjnych wywodzących z MS DOS do wersji DOS 6.22 nazwa pliku składała się z dwóch członów. Pierwszy będący nazwą główną mógł mieć maksymalnie osiem znaków, drugi człon, zwany rozszerzeniem mógł składać z maksymalnie trzech znaków. Oba elementy nazwy pliku musiały być rozdzielone kropką np. LISTA.TXT, nie mogły zwierać spacji, ani znaków diakrytycznych.

Choć obecne systemy operacyjne pozwalają używać w nazwach plików spacji i znaków diakrytycznych, to ze względu na różnorodność używanych w Internecie systemów kodowania znaków nie powinno się tego nadużywać.


Jak prawidłowo nazwać plik

Dla jasności, wszystkie nazwy plików niżej wymienione są prawidłowe, spokojnie tak można nazywać pliki.

Plik nie przechowuje swojej nazwy. Nazwa pliku jest zapisywana poza jego zawartością.

Poprawna nazwa pliku

  • to_jest_poprawna_nazwa_pliku.txt - ja nadaję nazwy plikom w taki właśnie sposób i jest mi z tym dobrze.
  • tojestpoprawnanazwapliku.txt - tak też można, ale trudniej przeczytać taką nazwę.

Niewłaściwa nazwa pliku

Tak skonstruowane nazwy plików są poprawne jeśli używasz ich na swoim lokalnym komputerze. Z chwilą wysłania plików do Internetu mogą pojawić się problemy.

  • To jest niepoprawna nazwa pliku.txt
  • to też jest zła nazwa liku.txt
  • ta_nazwa_pliku_również_jest_zła.txt

Windows, a Linux, a użytkownik

Dla ciebie i Windows niżej wymienione nazwy plików wskazują na jeden, i ten sam plik. Dla Linuxa są to nazwy ośmiu różnych plików. Sam odgadnij dla czego.

  • abc.txt, Abc.txt, aBc.txt, abC.txt, abc.Txt, ABC.TXT, ABC.txt, ABC.tXt, (...), itd - bo kombinacji jest trochę więcej.
Zapytasz: A co mnie obchodzi jakiś Linux, skoro nigdy nie będę go używał?! Bo Windows jest "debest"!
Otóż, od chwili kiedy wyślesz swój pierwszy plik od swojej pierwszej strony www, już używasz Linuxa. Mylisz się.

Typy plików

Pliki dzieli się na kilka typów:

  • katalogi - nazywane też folderami lub teczkami (ang. directory), są zbiorami innych katalogów i plików. Nazwy katalogów podlegają tym samym regułom co nazwy plików, z wyłączeniem rozszerzenia. W obrębie jednego katalogu nazwy katalogów i plików w nim zawartych muszą być niepowtarzalne.
  • dowiązania symboliczne (ang. symbolic link) - jest to odwołanie do innego pliku. Większość operacji wykonywanych na tego typu plikach dotyczy w rzeczywistości plików, na które wskazują dowiązania. Nie mylić ze skrótem w Windows.
  • kolejki FIFO , strumienie danych, gniazda, itp. – realizujące bardziej złożone zadania. Nie w każdym systemie występują.
  • pliki wykonywalne (ang. executable files), skrypty (ang. scripts), pliki wsadowe (ang. batch files) – zawierające program do wykonania lub polecenia dla interpretera (często powłoki).

Ponadto system DOS rozróżnia pliki:

  • tekstowe – dane zapisane w formie kodów ASCII łącznie z kodami sterującymi urządzeniami (np. drukarka, terminal, ekran) do których mają być wysłane,
  • binarne – pozostałe pliki.

W systemach uniksowych pliki binarne i tekstowe są tożsame.

Źródło: Wikipedia.pl


Atrybuty pliku

Każdy plik posiada określone atrybuty, które można zmieniać - ustawiać - włączać / wyłączać. Np. włączenie atrybutu r powoduje, że plik jest tylko do odczytu.

Lista atrybutów DOS i Windows

  • Podstawowe atrybuty które użytkownik może ustawiać w b. prosty sposób m. in. poleceniem DOS attrib
    • r - tylko do odczytu - włączony chroni plik przed zmianą zawartości, przeniesieniem, skasowaniem.
    • h - ukryty - włączony ukrywa plik w podstawowym widoku listy plików. W Linuxie pliki ukrywa się poprzedzając nazwę pliku kropką, np .htaccess.
    • a - archiwizowany - włączony określa, że zawartość pliku uległa modyfikacji od ostatniej archiwizacji pliku. Zwykle jest włączany zaraz po utworzeniu pliku lub modyfikacji.
    • s - systemowy - włączany dla plików używanych przez system operacyjny.

Te atrybuty mogą być używane łącznie, tj. można nadać je wszystkie jednemu plikowi.

  • Pozostałe atrybuty:
    • d - katalog - włączony oznacza, że dana plik jest katalogiem.
    • v - volume - włączony oznacza, że plik jest nazwą wolumenu.

System Windows używa dodatkowych atrybutów:

  • e - szyfrowany - włączony oznacza, że przechowywana na dysku zawartość pliku jest zaszyfrowana. Szyfrowanie i deszyfrowanie zawartości do edycji odbywa się w "locie", w niewidoczny dla użytkownika sposób.
  • c - skompresowany - włączony oznacza, że przechowywana na dysku zawartość pliku jest skompresowana. Kompresowanie i dekompresowanie pliku odbywa się w "locie", w niewidoczny dla użytkownika sposób.

Te atrybuty wzajemnie wykluczają się, tj, plik może być albo skompresowany, albo zaszyfrowany.


Zobacz też

<htmlet>zobacz-tez</htmlet>